10.Brygada Kawalerii Pancernej im. gen. broni Stanisława Maczka
RYS HISTORYCZNY
Tradycje 10 BKPanc sięgają końca II wojny światowej, kiedy to w 1944 roku powstał 29 Pułk Piechoty, jednostka ta brała udział w walkach nad Nysą Łużycką, pod Budziszynem i Dreznem. Po wojnie w roku 1950 pułk przeniesiono do Żagania i podporządkowano 11 Dywizji Zmechanizowanej. Kolejne transformacje to zmiana nazwy pułku w roku 1963 na 29 Pułk Czołgów Średnich a w roku 1990 na 29 Pułk Zmechanizowany. W końcu w 1992 pułk został przeniesiony do garnizonu Świętoszów i przyjął nazwę 120 Husarski Pułk Zmechanizowany. Obecna nazwa i struktura jednostki czyli 10 Brygada Kawalerii Pancernej została przyjęta w 1995 roku. Także w 1995 roku brygada otrzymała sztandar ufundowany przez społeczeństwo Świętoszowa, Osiecznicy i Małomic. 5 sierpnia 2000 roku brygadzie nadano imię generała broni Stanisława Maczka. Święto brygady zostało ustanowione na 8 sierpnia aby uczcić rocznicę wejścia do walki w 1944 roku w Normandii 2 Pułku Pancernego 1 Dywizji Pancernej i jej udziału w bitwie pod Falaise. Obecnie brygada jest jedną z najlepiej wyszkolonych elitarnych jednostek wojska polskiego, na swoim wyposażeniu posiada czołgi Leopard 2A4, które są najnowszymi czołgami w Wojsku Polskim. Jako ciekawostkę należy dodać że załogi czołgów z 10 BKPanc brały dwukrotnie udział w zawodach „Swiss Tank Challenge” załóg czołgów Leopard 2 i dwukrotnie zwyciężyły potwierdzając swoje doskonałe wyszkolenie. Jako jedna z czołowych jednostek Wojska Polskiego brygada wystawia pododdziały do udziału w misjach zagranicznych, żołnierze brygady służyli między innymi w operacjach pokojowych KFOR w Kosowie w latach 2000 i 2001, oraz w operacji „Iraqi Freedom” w zmianach I, II, IV i VIII. Od roku 2004 na podstawie rozkazu Szefa Sztabu Generalnego WP Nr PF-190/Org./P1 z dnia 20 maja 2004 roku brygadę przeformowano na etat Nr BC/027/0. W 2007 roku brygada wystawiła żołnierzy do dowództwa I zmiany PKW Afganistan, a w latach 2010-2011 VIII zmianę, brygada brała też udział w misji PKW Czad. Do końca roku 2012 brygadę ponownie przeformowano na nowy etat na podstawie Decyzji Ministra Obrony Narodowej Nr PF-32/Org./SSG/ZOiU-P1 z dnia 17 kwietnia 2012 roku. Od kilku lat pododdziały brygady są corocznie nagradzane tytułem „Wzorowy Pododdział Wojsk Lądowych”. Obecnie brygada poszukuje kandydatów na żołnierzy zawodowych w korpusach szeregowych oraz podoficerskim. Po więcej informacji o pracy w brygadzie warto odwiedzić ich stronę internetową www.10bkpanc.wp.mil.pl
TRADYCJE, PATRON i ŚWIĘTA
Brygada oraz jej pododdziały dziedziczą wiele tradycji jednostek dawniej istniejących, poniżej ich lista:
- 1 Pułk Pancerny (1931-34, 1940-47), decyzja MON nr 56 z dnia 13 lipca 1992 ( 1 bcz )
- 2 Pułk Pancerny (1931-34, 1940-47), decyzja MON nr 56 z dnia 13 lipca 1992 ( 1 bcz )
- 1 Pułk Czołgów (1919-31, 1939-40), decyzja MON nr 110 z dnia 14 lipca 1995 ( 1 bcz )
- dywizjon rozpoznawczy (1938-39), decyzja MON nr 110 z dnia 14 lipca 1995 (10 bz)
- dywizjon kawalerii zmotoryzowanej (1940), decyzja MON nr 110 z dnia 14 lipca 1995 (10 bz)
- 10 Oddział Rozpoznawczy (1940-42), decyzja MON nr 110 z dnia 14 lipca 1995 (10 bz)
- 10 batalion Dragonów (1942-44), decyzja MON nr 110 z dnia 14 lipca 1995 (10 bz)
- 10 Pułk Dragonów (1944-47), decyzja MON nr 110 z dnia 14 lipca 1995 (10 bz)
- 24 Pułk Ułanów (1921-1947), decyzja MON nr 196 z dnia 10 lipca 2003 ( 24 batalion )
- 29 Pułk Piechoty
- 3 Brygada Pancerna (1944-45), decyzja MON nr 110 z dnia 14 lipca 1995 ( 24 batalion )
- 1 Pułk Artylerii Motorowej (1931-1947), decyzja MON nr 196 z dnia 10 lipca 2003 ( 2 das )
- 2 Pułk Artylerii Motorowej (1943-1947), decyzja MON nr 196 z dnia 10 lipca 2003 ( 2 das )
- 33 Pułk Artylerii (1945-1963;1970-1995), decyzja MON nr 196 z dnia 10 lipca 2003 ( 2 das )
- 32 dywizjon Artylerii Haubic (1963-1970), decyzja MON nr 196 z dnia 10 lipca 2003 ( 2 das )
- 11 Pułk Artylerii (1995-2001), decyzja MON nr 196 z dnia 10 lipca 2003 ( 2 das )
- 214 Pułk Armii Ochotniczej (1920), decyzja MON nr 196 z dnia 10 lipca 2003 ( 24 batalion )
- 1 Pułk Artylerii Górskiej (1919-1931), decyzja MON nr 196 z dnia 10 lipca 2003 ( 2 das )
- 16 dywizjon Artylerii Motorowej (1939), decyzja MON nr 196 z dnia 10 lipca 2003 ( 2 das )
Zarządzenie Nr 127/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 27 lipca 2000 r. w sprawie nadania imienia patrona 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej w Świętoszowie
W celu zachowania w pamięci zasług i dokonań gen. broni Stanisława Maczka, na podstawie rozkazu Nr 1/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 2 stycznia 1991 r. w sprawie dziedziczenia i kultywowania tradycji oręża polskiego (Dz. Rozk. MON poz.1) z dniem 5 sierpnia 2000 r. polecam:
1. 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej przyjąć imię gen. broni Stanisława Maczka
DECYZJA Nr 326/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 9 października 2012 r. w sprawie wprowadzenia oznaki rozpoznawczej oraz proporczyka na beret 10. Brygady Kawalerii Pancernej im. gen. broni Stanisława Maczka
Na podstawie § 2 pkt 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1996 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Obrony Narodowej (Dz. U. Nr 94, poz. 426), w związku z § 34 pkt 4 lit. a i b rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 maja 2009 r. w sprawie określenia innych znaków używanych w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 82, poz. 689) oraz z pkt 3 decyzji 229/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie dziedziczenia i kultywowania tradycji oręża polskiego (Dz. Urz. MON Nr 9, poz. 105 oraz z 2011 r. Nr 22, poz. 327) – po zasięgnięciu opinii Komisji Historycznej do Spraw Symboliki Wojskowej – ustala się co następuje:
1. Wprowadza się oznakę rozpoznawczą, zwaną dalej „oznaką”, oraz proporczyk na beret, zwany dalej „proporczykiem”, 10. Brygady Kawalerii Pancernej im. gen. broni Stanisława Maczka.
2. Zatwierdza się:
1) wzór oznaki, stanowiący załącznik Nr 1 i 2 do decyzji;
2) wzór proporczyka stanowiący załącznik Nr 3 do decyzji.
3. Decyzja wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
WZÓR GRAFICZNY OZNAKI ROZPOZNAWCZEJ
10. BRYGADY KAWALERII PANCERNEJ
im. gen. broni Stanisława Maczka
NA MUNDUR WYJŚCIOWY I POLOWY
WZÓR GRAFICZNY PROPORCZYKA NA BERET
10. BRYGADY KAWALERII PANCERNEJ
im. gen. broni Stanisława Maczka
DECYZJA Nr 26/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 12 lutego 2013 r. w sprawie ustanowienia Święta 10. Brygady Kawalerii Pancernej im. gen. broni Stanisława Maczka
Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 lipca 1992 r. o ustanowieniu Święta Wojska Polskiego (Dz. U. Nr 60, poz. 303) oraz § 2 pkt 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1996 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Obrony Narodowej (Dz. U. Nr 94, poz. 426) ustala się, co następuje:
1. Dzień 8 sierpnia ustanawia się Świętem 10. Brygady Kawalerii Pancernej im. gen. broni Stanisława Maczka.
2. Decyzja wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Ponadto święta mają także pododdziały brygady i tak:
- 10 batalion zmechanizowany obchodzi święto w dniu 5 września – decyzja nr 175/MON z 9 kwietnia 2008
- 24 batalion ułanów (2bcz) obchodzi święto 6 lipca – decyzja nr 278/MON z 6 czerwca 2008
Brygada oraz pododdziały dbając o tradycje i ich kultywowanie przejęły również barwy historycznych jednostek Wojska Polskiego i tak w brygadzie występuje kilka rodzajów proporczyków (noszone również przez żołnierzy na beretach).
Nietypowa oznaka na beret noszona przez żołnierzy 1 batalionu czołgów
Proporczyki od lewej: dywizjonu artylerii samobieżnej, dywizjonu przeciwlotniczego i 24 batalionu ułanów (2bcz)
Proporczyk 10 batalionu zmechanizowanego
Ponadto batalion zmechanizowany posiada własną odznakę pamiątkową, oznakę rozpoznawczą i proporczyk zatwierdzone decyzją nr 172/MON z dnia 9 kwietnia 2008. Batalion ten ma także nazwę wyróżniającą „10 batalion zmechanizowany Dragonów” zatwierdzoną decyzją nr 13/MON z dnia 8 stycznia 2007.
Oznaka rozpoznawcza 10 batalionu zmechanizowanego (po lewej wersja wyjściowa, po prawej polowa)
Stara wersja (nieoficjalna) oznaki rozpoznawczej 10 batalionu zmechanizowanego, która używana była przed wprowadzeniem obecnej wersji odznaki.
2 batalion czołgów posiada własną odznakę pamiątkową, oznakę rozpoznawczą i proporczyk zatwierdzone decyzją nr 236/MON z dnia 25 maja 2007. Batalion ten ma także nazwę wyróżniającą „24 batalion ułanów” oraz patrona decyzją nr 235/MON z dnia 25 maja 2007.
Odznaka pamiątkowa 24 batalionu ułanów (2bcz)
Oznaka rozpoznawcza 24 batalionu ułanów (2bcz) w różnych wersjach
oznaka rozpoznawcza 10.BKPanc używana podczas VIII zmiany PKW Afganistan
STRUKTURA
- Dowództwo 10.BKPanc
- 1.Batalion Czołgów
- 24.Batalion Ułanów im. Hetmana Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego (2.bcz).
- 10.Batalion Zmechanizowany Dragonów
- Batalion Dowodzenia
- Batalion Logistyczny
- Dywizjon Artylerii Samobieżnej
- Dywizjon Przeciwlotniczy
- Kompania Rozpoznawcza
- Kompania Saperów
- Grupa Zabezpieczenia Medycznego
W składzie brygady jest również Ośrodek Szkolenia „Leopard”, gdzie wykonywane jest szkolenie podstawowe załóg czołgów Leopard 2. Wszystkie pododdziały brygady stacjonują w garnizonie Świętoszów.
Podstawowe wyposażenie brygady to 2 bataliony czołgów Leopard 2A4 oraz 1 batalion bojowych wozów piechoty BWP-1, batalion dowodzenia ma do swojej dyspozycji wozy dowodzenia M113 oraz M577, lekkimi samochodami terenowymi są Mercedesy Wolf. Kompania rozpoznawcza używa wozów BRDM-2 „Żbik” oraz quadów Honda. Pododdziały artylerii to przede wszystkim haubice 2S1 „Goździk” oraz moździerze 120mm. Osłonę przeciwlotniczą brygady zapewniają zestawy Loara, ZSU-23-4 MP, ZUR-23 2S, oraz wyrzutnie GROM. Saperzy mają na wyposażeniu mosty BLG67 oraz Biber, do tego transportery rozpoznania inżynieryjnego, pododdziały chemiczne mają wozy BRDM-2RS. Podstawowym wyposażeniem strzeleckim wszystkich pododdziałów są karabinki Beryl oraz AK wz.74, pistolety WIST, pistolety maszynowe PM wz.98, karabiny snajperskie SAKO oraz SWD Dragunow, osłonę ogniową zapewniają karabiny maszynowe PK.
POCZET DOWÓDCÓW
==================================== 29.pp
- ppłk Nikifor Jaśkiewicz – (1944-1945)
- ppłk Feliks Kondracki – (1945-1945)
- mjr Marian Nowitny – (1945-1946)
- mjr Kazimierz Razmus – (1946-1947)
- ppłk Władysław Wojnicz – (1947-1951)
- ppłk Józef Jaworski – (1952-1954)
- mjr Antoni Wędrzyn – (1955-1957)
- ppłk Tadeusz Brzozowski – (1957-1960)
- mjr dypl. Edward Szałapach – (1960-1961)
- mjr dypl. Czesław Kołosowski – (1961-1967)
==================================== 29.pczś
- ppłk dypl. Ryszard Wilczyński – (1967-1968)
- ppłk dypl. Władysław Chamielec – (1968-1969)
- ppłk dypl. Tadeusz Matejko – (1969-1973)
- ppłk dypl. Adolf Lizak – (1973-1976)
- ppłk dypl. Janusz Ornatowski – (1976-1979)
- mjr dypl. Jacenty Frączek – (1979-1982)
- ppłk dypl. Zdzisław Kazimierski – (1982-1985)
- ppłk dypl. Kazimierz Nawrot – (1985-1987)
- ppłk dypl. Lesław Kowalski – (1987-1990)
==================================== 29.pz
- ppłk dypl. Waldemar Kolasa – (1990-1992)
==================================== 120.pz
- ppłk dypl. Andrzej Guz – (1992-1994)
==================================== 10.BKPanc
- ppłk dypl. Jan Smolnik – (1994 - 1997)
- ppłk dypl. Bogusław Gawęda – (1997 - 1998)
- gen. bryg. Bogusław Samol – (1998 - 2004)
- gen. bryg. Paweł Lamla – (2004 - 2006)
- gen. dyw. Marek Tomaszycki – (2006 - 2008)
- gen. bryg. Andrzej Reudowicz – (1.VIII.2008 – )
- cz. p.o. płk Zbigniew Markowski (? - 1.VII.2011)
- gen. bryg. Cezary Podlasiński (1.VII.2011 - 26.VI.2014)
- gen. bryg. Maciej Jabłoński (26.VI.2014 - 24.XI.2016)
- gen. bryg. Dariusz Parylak (24.XI.2016 - 3.VIII.2018)
- gen. bryg. Artur Pikoń (3.VIII.2018 - 20.III.2020)
- gen. bryg. Rafał Kowalik (20.III.2020 - 3.XII.2021)
- cz. p.o. płk Paweł Pytko (3.XII.2021 - 1.II.2022)
- gen. bryg. Grzegorz Barabieda (1.II.2022 - 8.IX.2023)
- płk Mirosław Downar (8.IX.2023 - obecnie)
PODPORZĄDKOWANIE
11.Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej im. Króla Jana III Sobieskiego (1995 - 10.X.2001)
2.Korpus Zmechanizowany (10.X.2001 -
11.Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej im. Króla Jana III Sobieskiego
Serdecznie podziękowania dla Pana kapitana Dariusza Kudlewskiego, za wyrażenie zgody na możliwość skorzystania z materiałów zawartych na stronie brygady.
© Copyright by www.jednostki-wojskowe.pl Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i publikowanie w całości oraz w części bez zgody autora zabronione. Wszystkie teksty, artykuły, fotografie, oraz pozostałe materiały zamieszczone na stronie www.jednostki-wojskowe.plobjęte są prawami autorskimi.