W dnach od 16 do 17 czerwca 2014 roku z inicjatywy oficerów 1 batalionu czołgów (1bcz) i dzięki ścisłej współpracy z Wyższą Szkoła Oficerską Wojsk Lądowych (WSOWL) we Wrocławiu, grupa operacyjna składająca się z 13 oficerów i 2 podoficerów 1 batalionowego Zgrupowania Taktycznego (1bZT) na bazie 1 batalionu czołgów 10BKPanc odbyła dwudniowe szkolenie operacyjno-taktyczne, polegające na wspomaganym komputerowo ćwiczeniu taktycznym z wykorzystaniem systemu symulacji taktycznej PACAST (Polish Academy Command and Staff Trainer).
System PACAST został pozyskany do WSOWL w końcu 2013 roku od strony niemieckiej (CAE Elektronik GMBH). Z tego typu rozwiązania korzystają uczelnie wojskowe w Niemczech, Włoszech, Irlandii, Austrii, Finlandii i Norwegii. Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych jest obecnie jedynym ośrodkiem akademickim w kraju, który korzysta z tego systemu.
Jest to system symulacji do szkolenia dowództw, sztabów oraz dowódców od szczebla plutonu-kompanii (bateria) – batalionu (dywizjonu), po szczebel dywizji. System umożliwia prowadzenie ćwiczeń dowódczo-sztabowych, ćwiczeń taktycznych, treningów sztabowych, ćwiczeń grupowych, zajęć taktycznych i innych form szkolenia. Ukierunkowany jest na praktyczną realizację zaprogramowanych scenariuszy działań taktycznych z udziałem wojsk lądowych oraz sił powietrznych.
Ćwiczenie 1bZT prowadzone było dwustronnie z realnie działającym przeciwnikiem pod nadzorem starszego wykładowcy taktyki WSOWL pana podpułkownika doktora Czesława Dąbrowskiego. System PACAST(GESI) umożliwia udział do 22 stanowisk roboczych w scenariuszu ćwiczenia, z czego z jednego stanowiska można obsługiwać do trzech elementów ćwiczących. Całość skonfigurowana jest w trzech salach: sala dla wojsk własnych, sala dla wojsk przeciwnika oraz sala dowodzenia i omówieni (AAR), co daje duże możliwości szkolenia dowództw i sztabów, a przede wszystkim dowódców szczebla taktycznego.
1bZT w składzie: dowódca z ćwiczącym sztabem (dowódca 1bcz), dowódcy kompani czołgów, dowódca plutonu rozpoznawczego, dowódca 4 kompanii zmechanizowanej, dowódca 3 baterii przeciwlotniczej, dowódca plutonu saperów, dowódcy plutonu wysuniętych obserwatorów, oraz dowódca kompanii logistycznej i podgrywający JTAC i dwie obsługi BSR (bezpilotowy środek rozpoznawczy) mieli okazję sprawdzić swoje umiejętności dowodzenia i współdziałania poszczególnych rodzajów wojsk, zgrać elementy ugrupowania bojowego, system walki podczas ćwiczenia, przećwiczyć procedury planowania i dowodzenia w walce. Realnego przeciwnika podgrywali w etapie drugim ćwiczenia podchorążowie II roku WSO. Scenariusz zakładał, po wykonaniu marszu, prowadzenie działań opóźniających w pasie sił przesłaniania ZT, a w drugim etapie obronę batalionu w rejonie skupienia głównego wysiłku brygady.
W drugiej dobie walki rozstrzygająca faza ćwiczenia przechyliła zwycięstwo na korzyść wojsk własnych tj. grupy operacyjnej 1bZT. Przeciwnik nie włamał się w głąb obrony, gdyż utracił inicjatywę i zdolność prowadzenia natarcia, w związku z czym stworzono warunki do wyprowadzenia kontrataku wcześniej niż zakładał to plan walki.
Ćwiczenie dowództwa, sztabu i dowódców pododdziałów 1bZT pozwoliło na przećwiczenie wielu sytuacji taktycznych, z którymi można spotkać się w praktyce podczas ćwiczeń z wojskami. Szkolenie było kolejnym etapem przygotowania dowództwa, sztabu i dowódców pododdziałów 1bZT do ćwiczenia z wojskami, a także zweryfikowało umiejętności dowodzenia, rozpoznania, wsparcia ogniowego, inżynieryjnego, lotniczego oraz współdziałania rodzajów wojsk. Ćwiczenie było niezwykle cenne, gdyż wyniki były policzalne i obiektywne w postaci strat po obu stronach ćwiczenia, które skalkulował system symulacji taktycznej PACAST. Poza tym, należy dodać, iż czołgiści 1bcz z 10BKPanc jako pierwszy pododdział bojowy zrealizował takie ćwiczenie w WSOWL.
W mojej ocenie, jako dowódcy 1 batalionu czołgów, PACAST to obiektywne narządzie oceny wyszkolenia dowództw, sztabów i dowódców. Wyniki walczących stron można tutaj zmierzyć, policzyć, zestawić w statystykach, odtworzyć, omówić i ocenić. Dzięki uprzejmości WSOWL we Wrocławiu planujemy w przyszłości korzystać z tego systemu w batalionie, gdyż jest to sprawdzony system funkcjonujący w innych armiach NATO i zapewnia nieszablonowe prowadzenie ćwiczeń, kształtuje wyobraźnię taktyczną dowódców, wymuszając podejmowanie decyzji.
Tekst: ppłk Paweł Michalski
Zdjęcia por. Michał Gancarczyk