51.Kompania Rozpoznania Chemicznego i Odkażania Uzbrojenia (1956 – 1957)
4.Batalion Rozpoznania Chemicznego i Odkażania Uzbrojenia (1957 – 1961)
4.Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń (1961 – 1967)
4.Pułk Chemiczny (1967 – 1989)
4.Pułk Przeciwchemiczny (1989 – 1995)
4.Brodnicki Pułk Obrony Przeciwchemicznej im. Ignacego Mościckiego (1995 – 2001)
4.Brodnicki Pułk Chemiczny im. Ignacego Mościckiego (2001 – obecnie)
RYS HISTORYCZNY
Historia jednostki sięga roku 1956, kiedy to na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr 060/Org. z dnia 10 kwietnia 1956 roku sformowano 51.Kompanię Rozpoznania Chemicznego i Odkażania Uzbrojenia według etatu nr 12/23 o stanie etatowym 101 żołnierzy, kompanię miano sformować w miejscowości Grupa w terminie do 1 czerwca 1956 roku. Nieco ponad miesiąc później Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego nr 094/Org. z dnia 19 maja 1956 roku nadano jednostce numer JW którego używa do dnia dzisiejszego oraz zmieniono termin do zakończenia formowania na 1 października 1956 roku. Rok później doszło do rozwinięcia jednostki, na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr 0100/Org. z dnia 7 czerwca 1957 roku kompanię przeformowano na 4.Batalion Rozpoznania Chemicznego i Odkażania Uzbrojenia według etatu nr 12/24 o stanie etatowym 202 żołnierzy i 3 pracowników cywilnych, termin na przeformowanie jednostki określono na 1 sierpnia 1957 roku. Jeszcze tego samego roku dokonano dyslokacji jednostki, na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr 040/Oper. z dnia 28 października 1957 roku batalion miał w terminie do dnia 1 grudnia 1957 roku miał przenieść się do Torunia do kompleksu koszarowego przy ulicy Piastowskiej 1. Kolejne 4 lata były ustatkowaniem się struktury jednostki, po tym okresie kolejny raz przeformowano jednostkę jednocześnie zmieniając jej nazwę, na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr 0109/Org. z dnia 21 października 1961 roku w terminie do dnia 15 listopada 1961 roku batalion przeformowano na 4.Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń według etatu nr 12/35 o stanie etatowym 228 żołnierzy i 4 pracowników cywilnych. Ważnym w historii jednostki jest rok 1963. Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr 096/Oper. z dnia 7 października 1963 roku batalion w terminie do dnia 20 grudnia 1963 roku przeszedł do koszar w m. Brodnica przy ulicy Czwartaków 1, i w tym kompleksie koszarowym stacjonuje do dnia dzisiejszego. Po kilku kolejnych latach batalion rozwinięto do rozmiaru pułku, na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr 062/Org. z dnia 11 maja 1967 roku jednostkę przeformowano na 4.Pułk Chemiczny według etatu nr 12/40 o stanie etatowym 445 żołnierzy i 9 pracowników cywilnych z podporządkowaniem jej Dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego, równocześnie jednostkę zaklasyfikowano do jednostek grupy II. Zmian miano dokonać do 30 września 1967 roku. Głównym wyposażeniem pułku w tym momencie były instalacje rozlewcze IRS /ARS/, instalacje odkażania umundurowania BU, instalacja odkażania umundurowania AGW-3, instalacje dezynfekcyjno-kąpielowe DDA-53A i inne wyposażenie charakterystyczne dla wojsk chemicznych. Z dniem 1 stycznia 1969 roku w związku z wprowadzeniem systemu „ILOCZYN-M” numer etatu 12/40 przenumerowano na nowy numer 37/005, jednostka otrzymała również identyfikator 37-0-10. W związku z automatyzacją i wprowadzaniem maszynowego przetwarzania informacji na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr 017/Org. z dnia 21 marca 1970 roku Wykaz Dodatkowy dla 4.pchem przy etacie nr 37/005 otrzymał nr 1. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego nr 043/Org. z dnia 25 sierpnia 1971 roku pułk otrzymał nowy identyfikator 37-0-11.
W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych pułk aktywnie uczestniczył w ćwiczeniach, które prowadził Minister Obrony Narodowej. Wyróżnił się w ćwiczeniach „Bariera-73”, „Wiosna-74”, „Elektron-74”, „Kondor-75”, „Tarcza-76” i innych. Ważnym wydarzeniem w historii pułku był udział w usuwaniu skutków awarii cysterny wypełnionej chlorem. 26 grudnia 1968 roku na stacji Jackowice niedaleko Łowicza w wyniku uszkodzenia cysterny wydostał się z niej chlor, a ofiarami zatrucia tym gazem byli przypadkowi mieszkańcy. Do usunięcia skutków awarii toksycznych środków przemysłowych został wydzielony pododdział z brodnickiego pułku pod dowództwem mjr Mariana Trojanowskiego.
Pułk w takim stanie przetrwał aż do 1989 roku kiedy to na wskutek przemianowania wojsk chemicznych na wojska obrony przeciwchemicznej został na podstawie Rozkazu Ministra Obrony Narodowej nr Pf-63/Org. z dnia 30 maja 1989 roku oraz wykonawczego Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr Pf-81/Org. z dnia 7 lipca 1989 roku przemianowany na 4.Pułk Przeciwchemiczny. Jednocześnie na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego nr 0105/Org. z dnia 28 sierpnia 1989 roku pułk przeformowano na etat nr 37/023. W dniu 4 maja 1995 roku Prezydent RP nadał Sztandar Wojskowy ufundowany przez Społeczny Komitet Fundatorów Sztandaru. Kolejne zmiany nazwy pułku to 1995 roku i 2001 rok. Kolejno na 4.Pułk Obrony Przeciwchemicznej oraz w 2001 roku jednostka otrzymała swoją obecną nazwę 4.Pułk Chemiczny. W 2009 roku pułk został wyróżniony w dniu 2 maja przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Flagą Rzeczypospolitej Polskiej. Z dniem 1 listopada 2013 roku w podporządkowanie pułku przekazano 6.Batalion Chemiczny Sił Powietrznych ze Śremu.
W 2014 roku MON wyróżnił 4.Brodnicki Pułk Chemiczny tytułem honorowym „Przodujący Oddział Wojska Polskiego”.
TRADYCJE, PATRON i ŚWIĘTA
DECYZJA Nr 290/MON/PSSS MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 31 sierpnia 2005 r. w sprawie wprowadzenia odznaki pamiątkowej, oznaki rozpoznawczej i proporczyka na beret 4 Brodnickiego Pułku Chemicznego im. Ignacego Mościckiego
Na podstawie § 4 ust.1 i 2 zarządzenia Nr 28/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 maja 1996 r. w sprawie odznak pamiątkowych i odznak absolwentów oraz oznak dla celów rozpoznawczych w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. Rozk. MON poz.178 oraz z 1998 r. poz. 64), w związku z § 3 pkt 4 lit. p zarządzenia Nr 2/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 stycznia 2004 r. w sprawie rozszerzenia zakresu czynności osób zajmujących kierownicze stanowiska Ministerstwa Obrony Narodowej (Dz. Urz. MON Nr 1, poz. 2 i Nr 11, poz. 113 oraz z 2005 r. Nr 4, poz. 19) — po zasięgnięciu opinii Komisji Historycznej do spraw Symboliki Wojskowej — ustala się, co następuje:
1. Wprowadza się odznakę pamiątkową, zwaną dalej „odznaką”, oznakę rozpoznawczą, zwaną dalej „oznaką” i proporczyk na beret, zwany dalej „proporczykiem”, 4 Brodnickiego Pułku Chemicznego im. Ignacego Mościckiego w Brodnicy.
2. Zatwierdza się:
1) wzór odznaki, stanowiący załącznik Nr 1 do decyzji*;
2) wzór legitymacji odznaki, stanowiący załącznik Nr 2 do decyzji*;
3) wzór oznaki, stanowiący załącznik Nr 3 do decyzji*;
4) wzór proporczyka, stanowiący załącznik Nr 4 dodecyzji*.
3. Nadaje się regulamin odznaki, stanowiący załącznik Nr 5 do decyzji*.
4. Decyzja wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
oznaka rozpoznawcza 4.pchem
STRUKTURA
- Dowództwo i Sztab 4.pchem
- 1.batalion chemiczny
- 2.batalion chemiczny
- Zespół Ratownictwa Chemicznego
Jednostka podporządkowana 6.Batalion Chemiczny Sił Powietrznych – Śrem
POCZET DOWÓDCÓW
- kpt. Tadeusz Małkiewicz (1957)
- kpt. Zbigniew Bereza (1957 – 1958)
- kpt. Wacław Rybak (1958 – 1961)
- kpt. Jan Górski (1961 – 1964)
- mjr Henryk Dąbrowski (1964 – 1967)
- mjr mgr inż. Aleksander Owczarek (1967 – 1970)
- mjr Wacław Rybak (1970 – 1972)
- mjr mgr inż. Tadeusz Noskowski (1972 – 1975)
- ppłk mgr inż. Władysław Chwałek (1975 – 1980)
- ppłk dypl. Mieczysław Spławski (1980 – 1987)
- ppłk dypl. Tadeusz Rokicki (1987 – 1991)
- ppłk dypl. Władysław Grodowski (1991 – 1996)
- płk dypl. Wojciech Lech (1996 – 2002)
- płk dypl. Sławomir Kleszcz (2002 – 2006)
- płk mgr inż. Mirosław Lekiewicz (2006 – 2008)
- płk dypl. Bogdan Niewitowski (2008 – 2012)
- płk Andrzej Żmuda (20.VII.2012 – 12.VII.2021)
- płk dr Piotr Wachna (12.VII.2021 - 12.VIII.2022)
- cz. p.o. ppłk Krzysztof Pesta (12.VIII.2022 - 22.VIII.2022)
- płk Andrzej Pietras (22.VIII.2022 - obecnie)
PODPORZĄDKOWANIE
Dowództwo Wojsk Lądowych ( - 31.XII.2013)
Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych (1.I.2014 – obecnie)
© Copyright by www.jednostki-wojskowe.pl Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i publikowanie w całości oraz w części bez zgody autora zabronione. Wszystkie teksty, artykuły, fotografie, oraz pozostałe materiały zamieszczone na stronie www.jednostki-wojskowe.pl objęte są prawami autorskimi.