Wojska Chemiczne - Część II - lata 1966-1985
 
Kontynując historię organizacji wojsk chemicznych w Siłach Zbrojnych PRL po II Wojnie Światowej, przekazuję Państwu artykuł opisujący kolejne 20 lat, jest to kontynuacja mojego artukułu który możecie Państwo znaleźć na stronie. Dodam że w części II napotkałem na kilka drobnych problemów z ustaleniem faktycznych stanów dyslokacji jednostek, spowodowane było to brakiem dostępu do niektórych dokumentów oraz drobnym bałaganem w dokumentach. Gdyby ktoś z Państwa wyłapał jakiś błąd merytoryczny w artykule to wszelkie uwagi mile widziane i proszę przesyłać na pocztę mailową administrator [at] jednostki-wojskowe.pl
 
Zapraszam do lektury.
 
Z początkiem roku 1966 na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 01/Org. z dnia 3.01.1966 r. 9 Batalion Obrony przed Bronią Masowego Rażenia przemianowano na Kozielski Batalion Obrony przed Bronią Masowego Rażenia oraz podporządkowano go pod Powiatowy Sztab Wojskowy Koźle.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 038/Org. z dnia 26.03.1966 r. w terminie do dnia 31.05.1966 r. Pluton Obrony Przeciwchemicznej w Międzyzdrojach został przeformowany na etat nr 35/461 o stanie 83 wojskowych oraz otrzymał nazwę 30 Kompania Obrony Przeciwchemicznej, tym samym zarządzeniem przeformowano również 77 Samodzielną Kompanię Obrony Przeciwchemicznej przenosząc ją na etat nr 35/461 oraz zmieniając jej nazwę na 77 Kompania Obrony Przeciwchemicznej, jednostka ta została również przebazowana do m. Gdynia-Oksywie.
 
Na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 00263/X z dnia 14.04.1966 r. w związku ze skreśleniem z planu mobilizacyjnego 31 Dywizji Desantowej skreślono z planu również 47 Kompanię Rozpoznania Ogólnego i Skażeń.
 
Rozkazem Dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego Nr 0148/Oper. z dnia 18.08.1966 r. przebazowano 33 Kompanię Obrony Przeciwchemiczną z dotychczasowego miejsca postoju w m. Legionowo, do m. Ciechanów przy ulicy Przasnyskiej, zmiana dyslokacji zakończyła się 5.10.1966 r.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 0112/Org. z dnia 14.09.1966 r. 24 Kompania Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń przeszła w podporządkowanie bezpośrednio pod Szefostwo Wojsk Chemicznych.
 
Do pewnych zmian w planie „PM-63” doszło Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 00653 z dnia 10.10.1966 r. wpisano nowe ustawienie dla 1 Brygady Pontonowej czasu „W”, a więc wpisano również Pluton Obrony Przeciwchemicznej, który miał być formowany w terminie N+2 według etatu nr 013/133 w m.Brzeg.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0145/Org. z dnia 15.11.1966 r. w terminie do dnia 31.12.1967 r. rozwinięto do większego stanu 23 Kompanię Obrony Przeciwchemicznej według etatu nr 5/397, jednocześnie zmieniając nazwę tej jednostki na 23 Kompania Chemiczna.
 
Pod koniec 1966 roku przystąpiono do formowania pierwszego pułku chemicznego, na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 0160/Org. z dnia 20.12.1966 r. w terminie do dnia 30.03.1967 r. przeformowano 1 Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń na 1 Pułk Chemiczny według etatu nr 12/40 o stanie osobowym 445 wojskowych i 9 pracowników cywilnych, rozformowano również 7 Batalion Odkażania Terenu i Umundurowania.
 
Na początku 1967 roku na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 08/Org. z dnia 10.01.1967 r. w terminie do dnia 30.03.1967 r. 24 Kompania Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń została przeformowana na etat nr 12/41 o stanie osobowym 101 wojskowych oraz otrzymała nazwę 24 Kompania Chemiczna. Przeformowanie to nie było trwałe gdyż już Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 058/Org. z dnia 8.05.1967 r. przeformowano 24 Kompanię Chemiczną na etat nr 12/42 również o stanie osobowym 101 wojskowych, tym razem w terminie do dnia 31.05.1967 r.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 00204 z dnia 24.02.1967 r. z planu mobilizacyjnego „PM-63” skreślono 18 Samodzielny Batalion Obrony Przeciwchemicznej KBW, oraz tym samym dokumentem określono że mimo przeformowania 24 Kompanii Chemicznej na czas „W” w planie pozostawiono ją jako 24 Kompanię Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń.
 
Duże zmiany ustawienia wojennego wojsk chemicznych dokonały się Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 001/Mob. z dnia 18.04.1967 r., wynikały one ze sformowania wcześniej pułku chemicznego. Z planu mobilizacyjnego skreślono następujące jednostki:
 - 1 Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń
 - 6 Batalion Zabiegów Specjalnych
 - 74 Batalion Zabiegów Specjalnych
 - 93 Kompania Rozpoznania Skażeń
 - 97 Kompania Rozpoznania Skażeń
 - 7 Batalion Odkażania Terenu i Umundurowania
 - 19 Batalion Odkażania Terenu
 - 79 Batalion Odkażania Terenu
 - 59 Kompania Odkażania Umundurowania
 - 68 Kompania Odkażania Umundurowania
 
Natomiast do planu mobilizacyjnego „PM-63” wpisano, że 1 Pułk Chemiczny na czas wojenny się rozformowuje, a na jego bazie mobilizowana jest 1 Brygada Chemiczna w składzie:
 - Dowództwo 1 Brygady Chemicznej A, etat nr 012/27, termin mobilizacji N+1
 - 93 Kompania Rozpoznania Skażeń, etat nr 012/28, termin mobilizacji SA/N+1
 - 6 Batalion Zabiegów Specjalnych, etat nr 012/29, termin mobilizacji SA/N+1
 - 74 Batalion Zabiegów Specjalnych, etat nr 012/29, termin mobilizacji N+2
 - 19 Batalion Zabiegów Specjalnych, etat nr 012/29, termin mobilizacji N+2
 - 59 Batalion Odkażania Umundurowania, etat nr 012/31, termin mobilizacji N+2
 - 68 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 1 BChem, etat nr 012/32, termin mobilizacji N+2
 
W połowie 1967 doszło do rozwinięcia sił chemicznych, i tak Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 062/Org. z dnia 11.05.1967 r. 4 Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń w terminie do dnia 30.09.1967 r. przeformowano na 4 Pułk Chemiczny według etatu nr 12/40 o stanie osobowym 445 wojskowych i 9 pracowników cywilnych, jednocześnie jednostkę zaliczono do grupy II jednostek.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 074/Org. z dnia 8.06.1967 r. przeformowano 19 Kompanię Obrony Przeciwchemicznej na etat nr 5/397 o stanie osobowym 83 wojskowych, z jednoczesną zmianą nazwy jednostki na 19 Kompania Chemiczna.
 
W związku ze sformowanie drugiego pułku chemicznego w Siłach Zbrojnych PRL, na czas wojenny dokonano kolejnej korekty planu mobilizacyjnego, Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 002/Mob. z dnia 5.07.1967 r. z planu mobilizacyjnego „PM-63” skreślono:
 
 - 4 Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń
 - 39 Batalion Zabiegów Specjalnych
 - 84 Kompania Rozpoznania Skażeń
 - 96 Kompania Rozpoznania Skażeń
 
Natomiast do planu mobilizacyjnego „PM-63” wpisano, że 4 Pułk Chemiczny na czas wojenny się rozformowuje, a na jego bazie mobilizowana jest 4 Brygada Chemiczna F w składzie wymienionym poniżej oraz 12 Batalion Odkażania Umundurowania:
 - Dowództwo 4 Brygady Chemicznej F, etat nr 012/27, termin mobilizacji N+1
 - 38 Batalion Zabiegów Specjalnych, etat nr 012/29, termin mobilizacji SA/N+1
 - 39 Batalion Zabiegów Specjalnych, etat nr 012/29, termin mobilizacji N+2
 - 40 Batalion Zabiegów Specjalnych, etat nr 012/29, termin mobilizacji N+2
 - 31 Batalion Rozpoznania Skażeń, etat nr 012/30, termin mobilizacji N+2
 - 32 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 4 BChem, etat nr 012/32, termin mobilizacji N+2
 
 - 12 Batalion Odkażania Umundurowania F, etat nr 012/31, termin mobilizacji N+2
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 0102/Org. z dnia 21.07.1967 r. Szkołę Podoficerów i Młodszych Specjalistów Wojsk Chemicznych nr 13 przeformowano na etat nr 12/43 o stanie osobowym 229 wojskowych i 10 pracowników cywilnych znacznie zmniejszając stan tej jednostki. Zmiany w szkolnictwie wojsk chemicznych kontynuowano Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0109/Org. z dnia 25.07.1967 r. w terminie do dnia 30.09.1967 r. Oficerską Szkołę Wojsk Chemicznych przeformowano na etat nr 20/541 o stanie osobowym 218 wojskowych i 32 pracowników cywilnych oraz przemianowano na Wyższą Szkołę Oficerską Wojsk Chemicznych.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 004/Mob. z dnia 4.09.1967 r. do planu mobilizacyjnego „PM-63” wpisano nowe jednostki, 2 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia WOWewn. według etatu nr 013/160, który miał być mobilizowany w terminie N+3 w m. Grajewo,  4 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia WOWewn. według etatu nr 013/160, mobilizowany w terminie N+3 w m. Rzeszów, oraz 6 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia WOWewn. według etatu nr 013/160, mobilizowany w terminie N+3 w m. Lubliniec.
 
W związku ze zmianami nazewnictwa na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 0123/Org. z dnia 7.09.1967 r. 30 i 77 Kompanie Obrony Przeciwchemicznej przemianowano na 30 i 77 Kompania Chemiczna. Kolejną zmianą w zawartą w tym zarządzeniu było przeformowanie Plutonu Obrony Przeciwchemicznej w Ustce na etat nr 35/461 oraz zmiana nazwy na 55 Kompania Chemiczna.
 
Dostosowując zmiany w jednostkach chemicznych, Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0155/Org. z dnia 25.10.1967 r. przeformowano 27 Kompanię Obrony Przeciwchemicznej na etat nr 6/495 o stanie osobowym 60 wojskowych, z jednoczesną zmianą nazwy na 27 Kompania Chemiczna.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0158/Org. z dnia 26.10.1967 r. przeformowano 22 Kompanię Obrony Przeciwchemicznej na etat nr 2/301 o stanie osobowym 57 wojskowych, z jednoczesną zmianą nazwy jednostki na 22 Kompania Chemiczna.
 
Na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 007/Mob. z dnia 30.10.1967 r. dokonano zmian w zakresie wojennego ustawienia 24 Kompanii Chemicznej w związku z jej przejściem w podporządkowanie pod Dowództwo Zgrupowania Jednostek Zabezpieczenia MON, 24 Kompania Chemiczna od tego momentu miała na czas „W” przechodzić na etat nr 012/33 w terminie SA/N+2 oraz miała wydzielić zawiązki wojenne na formowanie pięciu plutonów chemicznych, 1, 2, 3, 4, 5 Plutony Chemiczne miały formować się od nowa według etatu nr 012/34 w terminie mobilizowania N+2, wszystkie jednostki mobilizowane były w m. Brodnica. W związku z tymi zmianami z planu mobilizacyjnego skreślono dwa plutony obrony przeciwchemicznej które miały być formowane dla Wojsk OTK przez 24 Kompanię Chemiczną oraz 24 Kompanię Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń.
 
W związku ze zmianą nazewnictwa Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0185/Org. z dnia 14.12.1967 r. w wojskach chemicznych z dniem 1.01.1968 r. 17, 21, 25, 33, 58, 60, 61 Kompanie Obrony Przeciwchemicznej zmieniła nazwę na 17, 21, 25, 33, 58, 60, 61, 63, 64 Kompania Chemiczna. Zarządzeniem tym sformowano również od podstaw w terminie do dnia 31.03.1968 r. Centralny Ośrodek Analizy Skażeń w Rembertowie według etatu nr 12/44 o stanie osobowym 13 wojskowych oraz Ośrodki Analizy Skażeń dla Pomorskiego, Śląskiego i Warszawskiego Okręgów Wojskowych, wszystkie według etatu nr 12/45 o stanie osobowym 8 wojskowych, miejsce formowania ośrodków odpowiednio: Bydgoszcz, Wrocław, Warszawa.
 
Pierwsza połowa 1968 roku to dynamiczne zmiany w wojskach chemicznych, Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 037/Org. z dnia 26.02.1968 r. 2 Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń przeformowano na 2 Pomorski Pułk Chemiczny według etatu nr 12/40 o stanie osobowym 445 wojskowych i 9 pracowników cywilnych, tym samym dokumentem natomiast rozformowano 26 Batalion Odkażania Terenu i Umundurowania.
 
Następnie Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0014/Mob. z dnia 26.02.1968 r. istniejące na czas wojenny Plutony Obrony Przeciwchemicznej 4 DLM, 3 DLM oraz 2 DLMSz przemianowano na Plutony Chemiczne, jednocześnie zmieniając ich etat z nr 012/6 na etat nr 06/205. Przemianowano również Plutony Obrony Przeciwchemicznej 1 KOPK, 2 KOPK, 3 KOPK na Plutony Chemiczne zmieniając ich etat nr 012/24 na etat nr 06/205. Kompanię Obrony Przeciwchemicznej Dowództwa WOPK w Warszawie przemianowano na 74 Kompanię Chemiczną, ustalając jej etat wojenny na nr 6/495. Jednocześnie zaktualizowano wojenne ustawienie 27 Kompanii Chemicznej, wycofano jej etat wojenny nr 012/23, a na czas „W” kompania miała przejść na wojenny stan etatowy etatu nr 6/495. Ze składu Wojsk OTK w Marynarce Wojennej skreślono Pluton Obrony Przeciwchemicznej – Ustka, a w zamian wpisano także Pluton Chemiczny według etatu wojennego nr 034/212, który miał być mobilizowany w terminie N+2 w m. Ustka przez dowódcę 55 Kompanii Chemicznej. Plutony Obrony Przeciwchemicznej na Helu i w Kołobrzegu zostały również przemianowane na Plutony Chemiczne a ich etat wojenny zmieniony na 034/212, przesunięto również termin zakończenia mobilizacji na N+2. Przemianowano również 1, 2 i 3 Bataliony Obrony Przeciwchemicznej na 1, 2 i 3 Bataliony Chemiczne.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 057/Org. z dnia 21.03.1968 r. w terminie do dnia 1.06.1968 r. przeformowano Szefostwo Wojsk Chemicznych MON na etat nr 1/633 o stanie osobowym 65 wojskowych i 16 pracowników cywilnych.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 051/Org. z dnia 25.03.1968 r. w terminie do dnia 30.06.1968 r. przeformowano 60, 63 Kompanię Chemiczną na etat nr 5/397 o stanie osobowym 79 wojskowych.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0017/Mob. z dnia 10.04.1968 r. wpisano do planu mobilizacyjnego „PM-63” od nowa Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażeń 4 Armii według etatu nr 012/41, która miała być mobilizowana w Warszawie przez Ośrodek Analizy Skażeń WOW w terminie N+1. Natomiast sam Ośrodek Analizy Skażeń WOW wpisano, nakazując mu przejście na etat wojenny nr 012/37 w terminie N+1. Wpisano również od nowa Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażeń 1 Armii według etatu nr 012/41, która miała być mobilizowana w Bydgoszczy przez Ośrodek Analizy Skażeń POW w terminie N+1. Natomiast sam Ośrodek Analizy Skażeń POW wpisano, nakazując mu przejście na etat wojenny nr 012/37 w terminie N+1. Od nowa wpisano też Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażeń 2 Armii według etatu nr 012/41, która miała być mobilizowana we Wrocławiu przez Ośrodek Analizy Skażeń ŚOW w terminie N+1. Natomiast sam Ośrodek Analizy Skażeń ŚOW wpisano, nakazując mu przejście na etat wojenny nr 012/37 w terminie N+1. Wpisano też Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażeń dla 3 Armii Lotniczej, która miała być mobilizowana według etatu 012/41 w Poznaniu przed dowódcę Batalionu Obsługi Dowództwa Lotnictwa Operacyjnego. Wpisano również Ośrodek Analizy Skażeń Wojsk OPK, który miał się mobilizować z zawiązków wojennych wydzielonych z Dowództwa Wojsk OPK przez dowódcę Batalionu Obsługi Dowództwa Wojsk OPK według etatu nr 012/38 w terminie N+1 w Warszawie. Przy Plutonach Obrony Przeciwchemicznej 1 i 3 DA OPK zmieniono etat na nr 06/205 oraz przemianowano je na Plutony Chemiczne. Wpisano od nowa natomiast Pluton Chemiczny który miał być mobilizowany w Bemowie Piskim według etatu nr 06/205 przez komendanta Centrum Szkolenia Specjalistów Artylerii i Radiotechniki OPK. Wpisano również Centralny Ośrodek Analizy Skażeń w Warszawie-Rembertów istniejący na czas pokoju według etatu nr 12/44, natomiast na czas wojenny miał przejść na etat nr 012/35, w terminie N+1. Dla organów dowodzenia wpisano do planu Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażen Kwatermistrzowskiego Stanowiska Dowodzenia Frontu według etatu nr 012/40, która miała się mobilizować w terminie N+1 w Warszawie, Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażeń Frontu według etatu nr 012/39, która miała się mobilizować w terminie N+1 w Warszawie-Rembertów.
 
Celem zaktualizowania kolejny raz planu mobilizacyjnego „PM-63” wydano Zarządzenie Szefa Sztabu Generalnego Nr 0019/Mob. z dnia 9.07.1968 r. w którym zaktualizowano plan w związku ze sformowaniem 2 Pułku Chemicznego. W związku z tym z planu skreślono:
 - 26 Batalion Odkażania Terenu i Umundurowania
 - 2 Pomorski Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń
 - 47 Batalion Odkażania Terenu
 - 88 Batalion Zabiegów Specjalnych
 - 66 Kompania Rozpoznania Skażeń
 - 70 Kompania Odkażania Umundurowania
 
Natomiast do planu mobilizacyjnego „PM-63” wpisano, że 2 Pułk Chemiczny na czas wojenny się rozformowuje, a na jego bazie mobilizowana na potrzeby 1 Armii jest 2 Brygada Chemiczna A w składzie wymienionym poniżej oraz dla 4 Armii 30 Batalion Odkażania Terenu i 71 Kompanię Odkażania Umundurowania, które dotychczas były mobilizowane przez 26 Batalion Odkażania Terenu i Umundurowania, który rozformowano:
 
 - Dowództwo 2 Pomorskiej Brygady Chemicznej, etat nr 012/27, termin mobilizacji N+1
 - 66 Kompania Rozpoznania Skażeń, etat nr 012/28, termin mobilizacji N+1
 - 88 Batalion Zabiegów Specjalnych, etat nr 012/29, termin mobilizacji N+1
 - 47 Batalion Zabiegów Specjalnych, etat nr 012/29, termin mobilizacji N+1
 - 49 Batalion Zabiegów Specjalnych, etat nr 012/29, termin mobilizacji N+1
 - 70 Batalion Odkażania Umundurowania, etat nr 012/31, termin mobilizacji N+2
 - 72 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 2 BChem, etat nr 012/32, termin mobilizacji N+2
 
Ze składu jednostek IC MON skreślono również Centralny Ośrodek Analizy Skażeń oraz Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażeń Frontu, które przepisano do Wojsk Frontu.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 0118/Org. z dnia 30.07.1968 r. Szkołę Podoficerów i Młodszych Specjalistów Wojsk Chemicznych nr 13 przemianowano na Ośrodek Szkolenia Podoficerów Wojsk Chemicznych oraz przeformowano go na etat nr 12/46 o stanie osobowym 287 wojskowych i 10 pracowników cywilnych, zmiany dokonano do dnia 30.10.1968 r.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0120/Org. z dnia 30.07.1968 r. 6 Składnicę Sprzętu Chemicznego Marynarki Wojennej kolejny już raz przeformowano, składnica przeszła na etat nr 26/159 o stanie osobowym 16 wojskowych i 6 pracowników cywilnych, termin zakończenia przeformowania wyznaczono na 30.11.1968 r.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 053/Oper. z dnia 4.10.1968 r. doszło do zmiany miejsca postoju 55 Kompanii Chemicznej, w terminie do dnia 10.10.1968 r. kompania przeszła do kompleksu koszarowego w Rozewiu.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 0153/Org. z dnia 19.11.1968 r. w terminie do dnia 15.01.1969 r. Ośrodek Badawczy Sprzętu Chemicznego został przeformowany na etat nr 20/558 o stanie osobowym 76 wojskowych i 54 pracowników cywilnych.
 
W związku z przyjęciem nowego nazewnictwa jednostek chemicznych, Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0026/Mob. z dnia 20.11.1968 r. doszło do zmiany nazw wojennych jednostek chemicznych, poniżej tabela przedstawiająca zmiany nazewnictwa jednostek dokonanych tym dokumentem.
 
Tab.1 Zmiany nazw jednostek dokonane Zarządzeniem 0026/Mob. z 20.11.1968 r.
Dotychczasowa nazwa jednostki Nazwa jednostki po zmianie
18 Batalion Zabiegów Specjalnych /4A/ 18 Batalion Chemiczny /4A/
28 Kompania Obrony Przeciwchemicznej /28 ZDZ/ 28 Kompania Chemiczna /28 ZDZ/
46 Kompania Obrony Przeciwchemicznej /26 ZDZ/ 46 Kompania Chemiczna /26 ZDZ/
92 Kompania Obrony Przeciwchemicznej Polowej Bazy Frontu 92 Kompania Chemiczna /PBF/
95 Kompania Obrony Przeciwchemicznej Polowej Bazy Frontu 95 Kompania Chemiczna /PBF/
99 Kompania Obrony Przeciwchemicznej Polowej Bazy Frontu 99 Kompania Chemiczna /PBF/
102 Kompania Obrony Przeciwchemicznej Polowej Bazy Frontu 102 Kompania Chemiczna /PBF/
Pluton Obrony Przeciwchemicznej /1 BPont/ Pluton Chemiczny /1 BPont/
Pluton Obrony Przeciwchemicznej /2 CBSap/ Pluton Chemiczny /2 CBSap/
Pluton Obrony Przeciwchemicznej /4 BSap/ Pluton Chemiczny /4 BSap/
Pluton Obrony Przeciwchemicznej /5 BSap/ Pluton Chemiczny /5 BSap/
Pluton Obrony Przeciwchemicznej /8 CBSap/ Pluton Chemiczny /8 CBSap/
Pluton Obrony Przeciwchemicznej /12 BDE/ Pluton Chemiczny /12 BDE/
28 Polowy Skład Sprzętu Chemicznego Armii /4A/ 28 Polowy Skład Chemiczny Armii /4A/
29 Polowy Skład Sprzętu Chemicznego Frontu 29 Polowy Skład Chemiczny Frontu
30 Polowy Skład Sprzętu Chemicznego Frontu 30 Polowy Skład Chemiczny Frontu
61 Polowy Skład Sprzętu Chemicznego Armii /1A/ 61 Polowy Skład Chemiczny Armii /1A/
99 Polowy Skład Sprzętu Chemicznego Armii /2A/ 99 Polowy Skład Chemiczny Armii /2A/
 
Oprócz zmian w nazewnictwie, dokonano też zmiany zapisu przy Szefostwie Wojsk Chemicznych MON, jednostka od tego momentu po wydzieleniu stanu osobowego na formowanie dowództwa Frontu miała przeformować się na etat wojenny nr 01/114 w terminie N+1. Zmieniła się także rola Ośrodka Szkolenia Podoficerów Wojsk Chemicznych, który do tego momentu jeszcze jako Szkoła Podoficerów i Młodszych Specjalistów nr 13 miał się na czas wojenny rozformować, zarządzeniem tym dokonano zmiany i od tego momentu ośrodek miał po wydzieleniu zawiązków wojenny dla 20 Zapasowego Batalionu Chemicznego uzupełnić stan do etatu czasu pokojowego w terminie N+1, czyli jednostka pozostawała na czas „W” na etacie pokojowym. Z planu z dniem 31.12.1968 r. skreślono również 42 Szkolny Pułk Wojsk Chemicznych, Pluton Obrony Przeciwchemicznej /4 BA OPK/, 5 Składnicę Sprzętu Chemicznego MW oraz 4 Polowy Skład Sprzętu Chemicznego. Przy 6 Składnicy Sprzętu Chemicznego MW doszło do zmiany również, w związku z przejściem jednostki na etat wojenno-pokojowy składnica od tego czasu miała przejść na wojenny stan etatowy według etatu nr 26/158 w terminie SA.  
 

Z dniem 1 stycznia 1969 r. w związku z przejściem na nowy system numeracji etatów „ILORAZ-M” przystosowany do maszynowego przetwarzania informacji (MPI), również etaty jednostek chemicznych się zmieniły. W tabeli poniżej wymieniamy te zmiany. Uwaga w tabeli mogą być uwzględnione również etaty jednostek które zostały rozformowane z końcem 1968 roku, wynikało to z tego że numerację ustalono jeszcze w 1968 roku, gdy część z jednostek jeszcze istniała.

Nazwa etatu Stary nr etatu obowiązujący do 31.12.1968 r. Nowy nr etatu obowiązujący od 1.01.1969 r.
Etaty pokojowe
Szefostwo Wojsk Chemicznych MON 1/633 01/063
Kompania Chemiczna 2/301 30/024
Kompania Chemiczna /DZ, DPanc/ 5/271 30/036
Kompania Chemiczna 5/332 30/058
Kompania Chemiczna /DZ/ 5/370 30/068
Kompania Chemiczna /DZ, DPanc/ 5/397 30/093
Kompania Chemiczna 6/495 37/002
Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń 12/39 37/004
Pułk Chemiczny 12/40 37/005
Kompania Chemiczna 12/42 37/006
Centralny Ośrodek Analizy Skażeń 12/44 37/007
Ośrodek Analizy Skażeń Okręgu Wojskowego 12/45 37/008
Ośrodek Szkolenia Podoficerów Wojsk Chemicznych 12/46 37/009
Batalion Obrony przed Bronią Masowego Rażenia /OT/ 15/72 71/005
Ośrodek Badawczy Sprzętu Chemicznego 20/558 77/012
Okręgowa Składnica Sprzętu Chemicznego 26/62 37/011
Centralna Składnica Sprzętu Chemicznego 26/104 37/012
Składnica Sprzętu Chemicznego Marynarki Wojennej 26/159 37/003
Kompania Chemiczna 35/461 37/010
Etaty wojenne
Szefostwo Wojsk Chemicznych Frontu 01/75 01/608
Szefostwo Wojsk Chemicznych MON 01/114 01/634
Kompania Chemiczna /DZ, DPanc/ 05/160 30/611
Pluton Chemiczny 06/205 20/619
Pluton Obrony Przeciwchemicznej 012/6 37/601
Pluton Obrony Przeciwchemicznej 012/13 37/602
Batalion Odkażania Terenu "A" i "F" 012/17 37/603
Batalion Chemiczny 012/18 37/604
Kompania Rozpoznania Skażeń "A" i "F" 012/20 37/606
Kompania Odkażania Umundurowania "A" i "F" 012/21 37/607
Laboratorium Chemiczne Frontu 012/22 37/608
Kompania Obrony Przeciwchemicznej 012/23 37/609
Pluton Obrony Przeciwchemicznej 012/24 37/610
Kompania Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń 012/25 37/611
Pluton Obrony Przeciwchemicznej 012/26 37/612
Dowództwo Brygady Chemicznej "A" i "F" 012/27 37/613
Kompania Rozpoznania Skażeń Brygady Chemicznej "A" 012/28 37/614
Batalion Zabiegów Specjalnych Brygady Chemicznej "A" i "F" 012/29 37/615
Batalion Rozpoznania Skażeń Brygady Chemicznej "F" 012/30 37/616
Batalion Odkażania Umundurowania 012/31 37/617
Batalion Zaopatrzenia i Obsługi Brygady Chemicznej 012/32 37/618
Kompania Chemiczna 012/33 37/619
Pluton Chemiczny 012/34 37/620
Centralny Ośrodek Analizy Skażeń 012/35 37/621
Ośrodek Analizy Skażeń SD Nr 4 012/36 37/622
Ośrodek Analizy Skażeń Okręgu Wojskowego 012/37 37/623
Ośrodek Analizy Skażeń Wojsk Obrony Powietrznej Kraju 012/38 37/624
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń Frontu 012/39 37/625
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń KSD Frontu 012/40 37/626
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń Armii 012/41 37/627
Pluton Chemiczny 013/133 33/623
Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia /WOWewn./ 013/160 43/601
Kompania Chemiczna /ZDZ/ 020/34 30/631
Szkolny Pułk Chemiczny 020/47 37/605
Kompania Chemiczna /PBF/ 026/6 37/629
Polowy Skład Chemiczny Frontu 026/10 37/630
Polowy Skład Chemiczny Armii 026/11 37/631
Polowy Warsztat Naprawy Sprzętu Chemicznego Frontu 026/12 37/632
Zapasowy Batalion Chemiczny 028/54 37/633
Batalion Chemiczny Marynarki Wojennej 034/191 37/634
Batalion Chemiczny Flotylli Obrony Wybrzeża 034/192 37/635
Pluton Chemiczny 034/212 37/636
 
Chciał bym także przedstawić etat często występujący w dywizjach zmechanizowanych i pancernych, mianowicie etat nr 30/093. Jego organizacja może pomóc wyobrazić sobie jak wyglądał typowy dywizyjny pododdział chemiczny.
 
Organizacja kompanii chemicznej /DZ, DPanc/ według etatu nr 30/093.
 
I.                    Dowództwo
II.                  Dwa Plutony Rozpoznania Skażeń
III.               Pluton Zabiegów Specjalnych
IV.                Elektrownia Oświetleniowa
V.                  Drużyna Remontu Sprzętu Chemicznego
VI.                Drużyna Remontu Samochodów
VII.             Drużyna Gospodarcza
 

Tab.3 Wyposażenie kompanii chemicznej /DZ, DPanc/ według etatu nr 30/093.

Rodzaj wyposażenia  Ilość
Radiostacja UKF R-105 10
Wzmacniacz mocy UM-1 10
Instalacja rozlewcza IRS /ARS-12DM/ 6
Zespół urządzeń do rozpoznania skażeń 9
Instalacja dezynfekcyjno-kąpielowa DDA-53-A 1
Zespół pompowy ZP-800 1
Urządzenie UDU do dezaktywacji umundurowania 1
Ruchomy warsztat chemiczny RWCh-65 1
Polowe laboratorium chemiczne RChl-54 1
Zestaw meteorologiczny nr 1 1
Elektrownia oświetleniowa EO-4 1
Kuchnia przyczepa samochodowa 1
Samochód ciężarowo-terenowy 1,5t 2
Samochód ciężarowo-terenowy 2,5t 4
Samochód specjalny 18
Przyczepa transportowa 3-4t 4
Przyczepa specjalna 1
 
Spore zmiany przyniósł początek 1969 roku i Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0029/Mob. z dnia 14.01.1969 r. skreślono z planu mobilizacyjnego w części dla Pomorskiego Okręgu Wojskowego 30 Batalion Odkażania Terenu, 71 Kompanię Odkażania Umundurowania oraz 102 Kompanię Chemiczną PBF, natomiast do części dla Warszawskiego Okręgu Wojskowego wpisano dla 4 Armii 30 Batalion Chemiczny w m. Biskupiec według etatu nr 012/18, mobilizowany w terminie N+3 oraz 71 Kompanię Odkażania Umundurowania w m. Biskupiec według etatu nr 012/21, mobilizowaną w terminie N+3, natomiast dla Frontowej PBF 102 Kompanię Chemiczną w m. Kraków według etatu nr 026/6, mobilizowaną w terminie N+2. Doszło także do zmiany terminu zakończenia mobilizacji przy Plutonach Chemicznych 2 DLMsz, 3 DLM oraz 4 DLM, nowy ustalony termin to N+1. Dokonano zmian w wojennym ustawieniu jednostek chemicznych Marynarki Wojennej, 1 Batalion Chemiczny MW przeniesiono z Ustki do Babich Dołów i odtąd miał być on formowany na bazie 77 Kompanii Chemicznej, natomiast 2 Batalion Chemiczny MW przeniesiono z Babich Dołów do Rozewia i odtąd miał być on formowany na bazie 55 Kompanii Chemicznej, zmieniono również odpowiedzialnego za przeprowadzenie mobilizacji Plutonu Chemicznego w Ustce, odtąd miał się tym zająć komendant Centrum Szkolenia Specjalistów Marynarki Wojennej i miała być to jednostka tylko czasu wojennego.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 011/Org. z dnia 5.02.1969 r. kolejny raz przeformowano 1 Centralną Składnicę Sprzętu Chemicznego, składnica otrzymała etat nr 37/013 o stanie osobowym 81 wojskowych i 9 pracowników cywilnych oraz przyjęła nazwę 1 Centralna Składnica i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego, jednocześnie tym samym dokumentem przeformowano 8 Okręgową Składnicę Sprzętu Chemicznego na etat nr 37/014 o stanie osobowym 29 wojskowych i 10 pracowników cywilnych oraz zmieniono jej nazwę na 8 Okręgowa Składnica i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego.
 
W połowie 1969 roku, na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 036/Org. z dnia 19.05.1969 r. w terminie do dnia 30.09.1969 r. rozformowano 27 Kompanię Chemiczną.
 
Na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 0041/Mob. z dnia 27.06.1969 r. do Tabeli mobilizowania jednostek wojskowych skreślono z części IC MON i wpisano w części Wojsk Operacyjnych /WOW/ Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażeń Kwatermistrzowskiego Stanowiska Dowodzenia Frontu, która miała być zmobilizowana od nowa w m. Warszawa-Rembertów według etatu nr 37/626 w terminie N+1, zmieniono także nazwę Plutonu Obrony Przeciwchemicznej /10 BMost/ na Pluton Chemiczny /10 BMost/ oraz nr etatu tego plutonu z 33/612 na 33/623. W części dotyczącej Wojsk OTK wpisano 24 Kompanię Chemiczną w m. Brodnica, która miała przejść na etat wojenny nr 37/619 oraz 1, 2, 3, 4, 5 Plutony Chemiczne w m. Brodnica, które miały być mobilizowane według etatów nr 37/620 w terminie N+2, trzeba zaznaczyć że jednostki te w planie już istniały, zostały jednocześnie skreślone w części dotyczącej Zgrupowania Jednostek Zabezpieczenia MON. Zarządzeniem tym skreślono z planu również 27 Kompanię Chemiczną oraz 74 Kompanię Chemiczną /WOTK-WOPK/.
 
Kolejne przeformowanie kompanii chemicznych nastąpiło na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 068/Org. oraz 069/Org. z dnia 22.09.1969 r., w terminie do dnia 28.02.1970 r. nakazano przeformowanie 17, 58 Kompanii Chemicznej na etat nr 30/093 o stanie osobowym 79 wojskowych, 21 Kompanii Chemicznej na etat nr 30/145 o stanie osobowym 13 wojskowych, 33 Kompanii Chemicznej na etat nr 30/135 o stanie osobowym 21 wojskowych.
 
W związku z przystosowaniem Wykazów Dodatkowych do MPI, Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 017/Org. z dnia 21.03.1970 r. Wykaz Dodatkowy dla 4 Pułku Chemicznego istniejący przy etacie nr 37/005 otrzymał nr 1, natomiast Wykaz Dodatkowy dla 1 i 2 Pułku Chemicznego istniejący przy etacie nr 37/005 otrzymał nr 2.
 
Zmian w planie mobilizacyjnym dokonano kolejny raz Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0056/Mob. z dnia 25.04.1970 r., skreślono Pluton Chemiczny 12 Brygady Drogowo-Eksploatacyjnej, Pluton Chemiczny 10 Brygady Mostowej, Pluton Chemiczny 8 Ciężkiej Brygady Saperów, Plutony Obrony Przeciwchemicznej 3 i 7 Brygad Wojsk Kolejowych. Wpisano natomiast 73, 79, 80, 82 Kompanie Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 071/Org. z dnia 10.07.1970 r. w terminie do dnia 1.11.1970 r. 61 oraz 64 Kompania Chemiczna przeformowane zostały na etat nr 30/093 o stanie osobowym 79 wojskowych.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 076/Org. z dnia 8.07.1970 r. w terminie do dnia 31.12.1970 r. przeformowano 24 Kompanię Chemiczną z etatu nr 37/006 na etat nr 37/001 o stanie osobowym 98 wojskowych. Niebawem przebazowano tą kompanię na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 066/Oper. z dnia 3.10.1970 r. , w terminie do dnia 31.12.1970 r. do m. Komorowo.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 0062/Mob. z dnia 20.07.1970 r. w związku z przeformowaniem 24 Kompanii Chemicznej na etat wojenno-pokojowy, w planie mobilizacyjnym zmieniono jej etat wojenny z 37/619 na 37/001 i termin zakończenia mobilizacji na N+1, dokonano również zmiany nr etatu przy 1, 2, 3 Plutonach Chemicznych formowanych przez 24 Kompanię Chemiczną na nr 37/637 oraz termin zakończenia mobilizacji na N+1. Z planu skreślono natomiast 4, 5 Plutony Chemiczne oraz Ośrodek Analizy Skażeń SD Nr 4.  Przeniesiono również na nowe etaty 34 i 42 Kompanie Chemiczne, które przeszły z etatu nr 30/611 na etat nr 30/654.
 
Na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 090/Org. z dnia 14.08.1970 r. w terminie do dnia 31.12.1970 r. przeformowana została 25 Kompania Chemiczna na etat nr 30/145 o stanie osobowym 13 wojskowych.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0110/Org. z dnia 6.11.1970 r. zadecydowano o rozformowaniu 6 Składnicy Sprzętu Chemicznego Marynarki Wojennej, rozformowanie miało się zakończyć dnia 1.02.1971 r.
 
Pod koniec 1970 r. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0136/Org. z dnia 31.12.1970 r. w terminie do dnia 28.02.1971 r. Ośrodek Badawczy Sprzętu Chemicznego przeformowano na etat nr 77/025 o stanie osobowym 103 wojskowych.
 

Tab.4 Jednostki wojsk chemicznych wg stanu na 31.12.1970

Jednostka Podporządkowanie Etat "P" Etat "W" Miejsce postoju
Szefostwo Wojsk Chemicznych MON MON 01/063 01/634 Rembertów
1 Centralna Składnica i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego WOW 37/013 Pozostaje "P" Komorowo
2 Okręgowa Składnica Sprzętu Chemicznego POW 37/011 Pozostaje "P" Grupa
3 Okręgowa Składnica Sprzętu Chemicznego ŚOW 37/011 Pozostaje "P" Milicz
6 Składnica Sprzętu Chemicznego Marynarki Wojennej MW/WOTK 37/003 Pozostaje "P" Gdynia
8 Okręgowa Składnica i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego WOW/WOTK 37/014 Pozostaje "P" Łomża
28 Polowy Skład Chemiczny Armii 4A Tylko "W" 37/631 Komorowo
29 Polowy Skład Chemiczny Frontu F Tylko "W" 37/630 Komorowo
30 Polowy Skład Chemiczny Frontu F Tylko "W" 37/630 Komorowo
61 Polowy Skład Chemiczny Armii 1A Tylko "W" 37/631 Grupa
99 Polowy Skład Chemiczny Armii 2A Tylko "W" 37/631 Milicz
Ośrodek Badawczy Sprzętu Chemicznego MON 77/012 Pozostaje "P" Rembertów
Centralny Ośrodek Analizy Skażeń WOTK 37/007 37/621 Rembertów
Ośrodek Analizy Skażeń Pomorskiego Okręgu Wojskowego POW/WOTK 37/008 37/623 Bydgoszcz
Ośrodek Analizy Skażeń Śląskiego Okręgu Wojskowego ŚOW/WOTK 37/008 37/623 Wrocław
Ośrodek Analizy Skażeń Warszawskiego Okręgu Wojskowego WOW/WOTK 37/008 37/623 Warszawa
Ośrodek Analizy Skażeń Wojsk Obrony Powietrznej Kraju WOPK/WOTK Tylko "W" 37/624 Warszawa
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń Frontu F Tylko "W" 37/625 Rembertów
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń KSD Frontu F Tylko "W" 37/626 Warszawa
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 1A Tylko "W" 37/627 Bydgoszcz
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 2A Tylko "W" 37/627 Wrocław
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 3AL Tylko "W" 37/627 Poznań
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 4A Tylko "W" 37/627 Warszawa
36 Laboratorium Chemiczne Frontu F Tylko "W" 37/608 Rembertów
4 Polowy Warsztat Naprawy Sprzętu Chemicznego Frontu F Tylko "W" 37/632 Komorowo
Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Chemicznych WOW/WOTK 74/025 Pozostaje "P" Kraków
Ośrodek Szkolenia Podoficerów Wojsk Chemicznych WOW/WOTK 37/009 Pozostaje "P" Biskupiec
Dowództwo 1 Brygady Chemicznej 2A Tylko "W" 37/613 Zgorzelec
Dowództwo 2 Pomorskiej Brygady Chemicznej 1A Tylko "W" 37/613 Grudziądz
Dowództwo 4 Brygady Chemicznej F Tylko "W" 37/613 Brodnica
1 Pułk Chemiczny ŚOW 37/005+WD 2 Rozformować Zgorzelec
2 Pomorski Pułk Chemiczny POW 37/005+WD 2 Rozformować Grudziądz
2 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia Wojsk Obrony Wewnętrznej WOWewn/WOTK Tylko "W" 43/601 Grajewo
4 Pułk Chemiczny POW 37/005+WD 1 Rozformować Brodnica
4 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia Wojsk Obrony Wewnętrznej WOWewn/WOTK Tylko "W" 43/601 Rzeszów
6 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia Wojsk Obrony Wewnętrznej WOWewn/WOTK Tylko "W" 43/601 Lubliniec
1 Batalion Chemiczny MW MW/WOTK Tylko "W" 37/634 Gdynia-Babie Doły
2 Batalion Chemiczny FOW 9 FOW/WOTK Tylko "W" 37/635 Rozewie
3 Batalion Chemiczny FOW 8 FOW/WOTK Tylko "W" 37/635 Świnoujście
3 Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń POW 37/004 Rozformować Biskupiec
6 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 Zgorzelec
8 Batalion Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia KBOT/WOTK 71/005 Pozostaje "P" Borynia
Kozielski Batalion Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia PSzW/WOTK 71/005 Pozostaje "P" Koźle
12 Batalion Odkażania Umundurowania F Tylko "W" 37/617 Brodnica
18 Batalion Chemiczny 4A Tylko "W" 37/604 Biskupiec
19 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 Zgorzelec
20 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych F Tylko "W" 37/633 Biskupiec
30 Batalion Chemiczny 4A Tylko "W" 37/604 Biskupiec
31 Batalion Rozpoznania Skażeń 4 BChem Tylko "W" 37/616 Brodnica
32 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 4 BChem Tylko "W" 37/618 Brodnica
38 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 Brodnica
39 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 Brodnica
40 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 Brodnica
47 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 Grudziądz
49 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 Grudziądz
59 Batalion Odkażania Umundurowania 1 BChem Tylko "W" 37/617 Zgorzelec
68 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 1 BChem Tylko "W" 37/618 Zgorzelec
70 Batalion Odkażania Umundurowania 2 BChem Tylko "W" 37/617 Grudziądz
72 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 2 BChem Tylko "W" 37/618 Grudziądz
74 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 Zgorzelec
88 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 Grudziądz
17 Kompania Chemiczna 11 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Zgorzelec
19 Kompania Chemiczna 12 DZ 30/093 Pozostaje "P" Szczecin
21 Kompania Chemiczna 2 DZ 30/145 Pozostaje "P" Kłodzko
22 Kompania Chemiczna 6 DPD 30/024 Pozostaje "P" Oświęcim
23 Kompania Chemiczna 4 DZ 30/093 Pozostaje "P" Międzyrzecz
24 Kompania Chemiczna Szef.W.Chem. 37/001 Pozostaje "P" Komorowo
25 Kompania Chemiczna 15 DZ 30/145 Pozostaje "P" Olsztyn
28 Kompania Chemiczna 28 ZDZ Tylko "W" 30/631 Tarnów
30 Kompania Chemiczna 8 FOW 37/010 Rozformować Międzyzdroje
33 Kompania Chemiczna 1 DZ 30/135 Pozostaje "P" Ciechanów
34 Kompania Chemiczna 3 DZ Tylko "W" 30/654 Hrubieszów
42 Kompania Chemiczna 9 DZ Tylko "W" 30/654 Rzeszów
46 Kompania Chemiczna 26 ZDZ Tylko "W" 30/631 Hrubieszów
55 Kompania Chemiczna 9 FOW 37/010 Rozformować Rozewie
58 Kompania Chemiczna 10 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Opole
60 Kompania Chemiczna 5 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Gubin
61 Kompania Chemiczna 16 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Elbląg
63 Kompania Chemiczna 20 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Czarne
64 Kompania Chemiczna 8 DZ 30/093 Pozostaje "P" Koszalin
65 Kompania Rozpoznania Skażeń 4A Tylko "W" 37/606 Biskupiec
66 Kompania Rozpoznania Skażeń 2 BChem Tylko "W" 37/614 Grudziądz
71 Kompania Odkażania Umundurowania 4A Tylko "W" 37/607 Biskupiec
73 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 4A Tylko "W" 34/665 Biskupiec
77 Kompania Chemiczna MW 37/010 Rozformować Gdynia-Oksywie
79 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń F Tylko "W" 34/664 Brodnica
80 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 1A Tylko "W" 34/665 Grudziądz
82 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 2A Tylko "W" 34/665 Zgorzelec
92 Kompania Chemiczna Polowej Bazy Frontu PBF Tylko "W" 37/629 Biskupiec
93 Kompania Rozpoznania Skażeń 1 BChem Tylko "W" 37/614 Zgorzelec
95 Kompania Chemiczna Tyłów 8 WBOK Tylko "W" 37/629 Biskupiec
99 Kompania Chemiczna Polowej Bazy Frontu PBF Tylko "W" 37/629 Milicz
102 Kompania Chemiczna Polowej Bazy Frontu PBF Tylko "W" 37/629 Kraków
1 Pluton Chemiczny WOTK Tylko "W" 37/637 Komorowo
2 Pluton Chemiczny WOTK Tylko "W" 37/637 Komorowo
3 Pluton Chemiczny WOTK Tylko "W" 37/637 Komorowo
Pluton Chemiczny 1 KOPK Tylko "W" 20/619 Warszawa
Pluton Chemiczny 1 BPont Tylko "W" 33/623 Brzeg
Pluton Chemiczny 2 KOPK Tylko "W" 20/619 Bydgoszcz
Pluton Chemiczny 2 CBSap Tylko "W" 33/623 Kazuń
Pluton Chemiczny 3 KOPK Tylko "W" 20/619 Wrocław
Pluton Chemiczny 4 BSap Tylko "W" 33/623 Gorzów Wlkp.
Pluton Chemiczny 5 BSap Tylko "W" 33/623 Szczecin-Podjuchy
Pluton Chemiczny 3 DA OPK Tylko "W" 20/619 Warszawa
Pluton Chemiczny 4 DLM Tylko "W" 20/619 Malbork
Pluton Chemiczny 3 DLM Tylko "W" 20/619 Świdwin
Pluton Chemiczny 1 DA OPK Tylko "W" 20/619 Katowice-Wełnowiec
Pluton Chemiczny 2 DLMSz Tylko "W" 20/619 Piła
Pluton Chemiczny MW/WOTK Tylko "W" 37/636 Hel
Pluton Chemiczny MW/WOTK Tylko "W" 37/636 Kołobrzeg
Pluton Chemiczny MW/WOTK Tylko "W" 37/636 Ustka
Pluton Chemiczny CSSAiR/WOTK Tylko "W" 20/619 Bemowo Piskie
 
Mapa.1 - Dyslokacja jednostek na dzień 31.12.1970 r.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 041/Org. z dnia 25.08.1971 r. skreślono z planu mobilizacyjnego Plutony Chemiczne 1 DA OPK oraz 3 DA OPK istniejące na czas wojenny.
 
Celem wzmocnienia sił chemicznych Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 043/Org. z dnia 25.08.1971 r. w terminie do 15.12.1971 r. sformowano 3 Pułk Chemiczny jako JW 4182 w m. Biskupiec według etatu wojenno-pokojowego nr 37/017 o stanie osobowym 437 wojskowych i 12 pracowników cywilnych. Natomiast rozformowano istniejący w Biskupcu 3 Batalion Zabiegów Specjalnych i Rozpoznania Skażeń. Zarządzeniem tym dokonano również zmian w planach mobilizacyjnych, skreślono z planu przewidziane do zmobilizowania na czas wojenny 65 Kompanię Rozpoznania Skażeń, 71 Kompanię Odkażania Umundurowania, 18 Batalion Chemiczny oraz 30 Batalion Chemiczny w Biskupcu przewidziane dla 4 Armii. Zmieniono odpowiedzialnego za rozwinięcie mobilizacyjne 92 Kompanii Chemicznej PBF, 95 Kompanii Chemicznej WBOK oraz 20 Zapasowego Batalionu Chemicznego w Biskupcu wyznaczając dowódcę 3 Pułku Chemicznego odpowiedzialnym. Rozformowano również na czas pokoju Ośrodek Szkolenia Podoficerów Wojsk Chemicznych, pozostawiając tą jednostkę jako jednostkę czasu wojennego mobilizowaną według etatu nr 37/638 w terminie N+2 w Biskupcu.
 
Na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 076/Org. z dnia 23.12.1971 r. dokonano zmian w planie mobilizacyjnym, skreślono 20 Zapasowy Batalion Chemiczny z Biskupca, jednocześnie wpisując na nowo ze zmienioną nazwą 20 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych w Biskupcu jako jednostkę przeznaczoną dla Wojsk Frontu, batalion ten miał być zmobilizowany przez dowódcę 3 Pułku Chemicznego według etatu wojennego nr 37/628. Do planu mobilizacyjnego wpisano tym zarządzeniem również 22 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych w Brodnicy, który miał być mobilizowany przez dowódcę 4 Pułku Chemicznego według etatu wojennego nr 37/628 z przeznaczeniem dla Wojsk OTK, następnie 23 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych w Zgorzelcu, który był mobilizowany przez dowódcę 1 Pułku Chemicznego według etatu wojennego nr 37/628 z przeznaczeniem dla Wojsk OTK. Kolejnymi zmianami dokonanymi tym zarządzeniem było skreślenie 28 Kompanii Chemicznej w Tarnowie przewidzianej dla 28 Zapasowej Dywizji Zmechanizowanej, 46 Kompanii Chemicznej w Hrubieszowie przewidzianej dla 26 Zapasowej Dywizji Zmechanizowanej, oraz wpisanie na nowo 28 Kompanii Chemicznej dla 28 Rezerwowej Dywizji Zmechanizowanej, 46 Kompanii Chemicznej w Hrubieszowie dla 26 Rezerwowej Dywizji Zmechanizowanej oraz 74 Kompanii Chemicznej w Gdańsku dla 30 Rezerwowej Dywizji Zmechanizowanej,  tym razem jednak kompanie te miały zostać zmobilizowane według etatu nr 30/667. Należy dodać że 28 Kompania Chemiczna miała być mobilizowana w m. Kłodzko przez 27 Pułk Zmechanizowany.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 081/Org. z dnia 30.12.1971 r. sformowano wiele pododdziałów obrony terytorialnej kraju, również znalazły się tam jednostki chemiczne, w terminie do dnia 1.04.1972 r. rozformowano Kozielski Batalion Obrony przed Bronią Masowego Rażenia oraz 8 Batalion Obrony przed Bronią Masowego Rażenia Obrony Terytorialnej, natomiast sformowano Kompanię Chemiczną w składzie Opolskiego Pułku Obrony Terytorialnej według etatu nr 71/062.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 090/Org. z dnia 31.12.1971 r. zmieniono numery etatów Plutonu Chemicznego Dowództwa WOPK, Plutonu Chemicznego 1 KOPK, Plutonu Chemicznego 2 KOPK oraz Plutonu Chemicznego 3 KOPK, z numeru etatu nr 20/619 na numer etatu nr 37/639.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 0087/Mob z dnia 28.03.1972 r. wprowadzono nowy plan mobilizacyjny „PM-72”. Poniżej zestawienie jednostek chemicznych, według pierwotnej tabeli „PM-72” załączonej do tego zarządzenia.
 

Tab.5 Jednostki chemiczne w planie mobilizacyjnym „PM-72” w marcu 1972.

Jednostka Podporządkowanie Etat "P" Etat "W" Termin mobilizacji Miejsce postoju
Szefostwo Wojsk Chemicznych MON MON 01/063 01/634 N+1 Rembertów
1 Centralna Składnica i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego WOW/WOTK 37/013 Pozostaje "P" - Komorowo
2 Okręgowa Składnica Sprzętu Chemicznego POW/WOTK 37/016 Pozostaje "P" - Grupa
3 Okręgowa Składnica Sprzętu Chemicznego ŚOW/WOTK 37/015 Pozostaje "P" - Milicz
8 Okręgowa Składnica i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego WOW/WOTK 37/014 Pozostaje "P" - Łomża
28 Polowy Skład Chemiczny  4A Tylko "W" 37/631 N+2 Łomża
29 Polowy Skład Chemiczny  F Tylko "W" 37/630 N+1 Komorowo
30 Polowy Skład Chemiczny  F Tylko "W" 37/630 N+1 Komorowo
61 Polowy Skład Chemiczny 1A Tylko "W" 37/631 N+1 Grupa
99 Polowy Skład Chemiczny  2A Tylko "W" 37/631 N+1 Milicz
Ośrodek Badawczy Sprzętu Chemicznego WOW/WOTK 77/012 Pozostaje "P" - Rembertów
Centralny Ośrodek Analizy Skażeń WOW/WOTK 37/007 37/621 SA Rembertów
Ośrodek Analizy Skażeń Pomorskiego Okręgu Wojskowego POW/WOTK 37/008 37/623 SA Bydgoszcz
Ośrodek Analizy Skażeń Śląskiego Okręgu Wojskowego ŚOW/WOTK 37/008 37/623 SA Wrocław
Ośrodek Analizy Skażeń Warszawskiego Okręgu Wojskowego WOW/WOTK 37/008 37/623 SA Warszawa
Ośrodek Analizy Skażeń Wojsk Obrony Powietrznej Kraju WOPK/WOTK Tylko "W" 37/624 N+1 Warszawa
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń Frontu F Tylko "W" 37/625 SA Rembertów
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń KSD Frontu F Tylko "W" 37/626 SA Rembertów
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 1A Tylko "W" 37/627 SA Bydgoszcz
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 2A Tylko "W" 37/627 SA Wrocław
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 3AL Tylko "W" 37/627 N+1 Poznań
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 4A Tylko "W" 37/627 N+1 Warszawa
36 Laboratorium Chemiczne Frontu F Tylko "W" 37/608 N+1 Rembertów
4 Polowy Warsztat Naprawy Sprzętu Chemicznego F Tylko "W" 37/632 N+2 Komorowo
Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Chemicznych im. Stanisława Ziaji WOW/WOTK 74/025 Pozostaje "P" - Kraków
Ośrodek Szkolenia Podoficerów Wojsk Chemicznych WOW/WOTK Tylko "W" 37/638 SA Biskupiec
Dowództwo 1 Brygady Chemicznej 2A Tylko "W" 37/613 N+1 Zgorzelec
Dowództwo 2 Pomorskiej Brygady Chemicznej 1A Tylko "W" 37/613 N+1 Grudziądz
Dowództwo 4 Brygady Chemicznej F Tylko "W" 37/613 N+1 Brodnica
1 Pułk Chemiczny ŚOW 37/005+WD 2 Rozformować - Zgorzelec
2 Pomorski Pułk Chemiczny POW 37/005+WD 2 Rozformować - Grudziądz
2 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia Wojsk Obrony Wewnętrznej WOWewn/WOTK Tylko "W" 43/601 N+1 Grajewo
3 Pułk Chemiczny WOW/4A 37/017 Pozostaje "P" N+2 Biskupiec
4 Pułk Chemiczny POW 37/005+WD 1 Rozformować - Brodnica
4 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia Wojsk Obrony Wewnętrznej WOWewn/WOTK Tylko "W" 43/601 N+1 Rzeszów
6 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia Wojsk Obrony Wewnętrznej WOWewn/WOTK Tylko "W" 43/601 N+1 Lubliniec
1 Batalion Chemiczny Marynarki Wojennej MW/WOTK Tylko "W" 37/634 N+1 Gdynia-Babie Doły
2 Batalion Chemiczny 9 Flotylli Obrony Wybrzeża 9 FOW/WOTK Tylko "W" 37/635 N+1 Rozewie
3 Batalion Chemiczny 8 Flotylli Obrony Wybrzeża
8 FOW/WOTK Tylko "W" 37/635 N+1 Międzyzdroje
6 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 N+1 Zgorzelec
12 Batalion Odkażania Umundurowania F Tylko "W" 37/617 N+2 Brodnica
19 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 N+1 Zgorzelec
20 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych WOW/WOTK Tylko "W" 37/628 N+3 Biskupiec
22 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych POW/WOTK Tylko "W" 37/628 N+3 Brodnica
23 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych ŚOW/WOTK Tylko "W" 37/628 N+3 Zgorzelec
31 Batalion Rozpoznania Skażeń 4 BChem Tylko "W" 37/616 N+1 Brodnica
32 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 4 BChem Tylko "W" 37/618 N+1 Brodnica
38 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 N+1 Brodnica
39 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 N+1 Brodnica
40 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 N+1 Brodnica
47 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 N+1 Grudziądz
49 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 N+1 Grudziądz
59 Batalion Odkażania Umundurowania 1 BChem Tylko "W" 37/617 N+1 Zgorzelec
68 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 1 BChem Tylko "W" 37/618 N+1 Zgorzelec
70 Batalion Odkażania Umundurowania 2 BChem Tylko "W" 37/617 N+1 Grudziądz
72 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 2 BChem Tylko "W" 37/618 N+1 Grudziądz
74 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 N+1 Zgorzelec
88 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 N+1 Grudziądz
17 Kompania Chemiczna 11 DPanc 30/093 Pozostaje "P" SA Zgorzelec
19 Kompania Chemiczna 12 DZ 30/093 Pozostaje "P" SA Szczecin
21 Kompania Chemiczna 2 DZ 30/145 Pozostaje "P" N+1 Kłodzko
22 Kompania Chemiczna 6 DPD 30/024 Pozostaje "P" SA Oświęcim
23 Kompania Chemiczna 4 DZ 30/093 Pozostaje "P" SA Międzyrzecz
24 Kompania Chemiczna IC MON/WOTK 37/001 Pozostaje "P" N+1 Komorowo
25 Kompania Chemiczna 15 DZ 30/145 Pozostaje "P" N+1 Olsztyn
28 Kompania Chemiczna 28 RDZ Tylko "W" 30/667 N+4 Kłodzko
30 Kompania Chemiczna 8 FOW 37/010 Pozostaje "P" - Międzyzdroje
33 Kompania Chemiczna 1 DZ 30/135 Pozostaje "P" N+1 Ciechanów
34 Kompania Chemiczna 3 DZ Tylko "W" 30/654 N+2 Hrubieszów
42 Kompania Chemiczna 9 DZ Tylko "W" 30/654 N+2 Łańcut
46 Kompania Chemiczna 26 RDZ Tylko "W" 30/667 N+4 Hrubieszów
55 Kompania Chemiczna 9 FOW 37/010 Pozostaje "P" - Rozewie
58 Kompania Chemiczna 10 DPanc 30/093 Pozostaje "P" SA Opole
60 Kompania Chemiczna 5 DPanc 30/093 Pozostaje "P" SA Gubin
61 Kompania Chemiczna 16 DPanc 30/093 Pozostaje "P" SA Elbląg
63 Kompania Chemiczna 20 DPanc 30/093 Pozostaje "P" SA Czarne
64 Kompania Chemiczna 8 DZ 30/093 Pozostaje "P" SA Koszalin
66 Kompania Rozpoznania Skażeń 2 BChem Tylko "W" 37/614 N+1 Grudziądz
73 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 4A Tylko "W" 34/665 N+1 Biskupiec
74 Kompania Chemiczna 30 RDZ Tylko "W" 30/667 N+4 Gdańsk
77 Kompania Chemiczna MW 37/010 Rozformować - Gdynia-Babie Doły
79 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń F Tylko "W" 34/664 N+1 Brodnica
80 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 1A Tylko "W" 34/665 N+1 Grudziądz
82 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 2A Tylko "W" 34/665 N+1 Wrocław
92 Kompania Chemiczna Polowej Bazy  PB Tylko "W" 37/629 N+1 Biskupiec
93 Kompania Rozpoznania Skażeń 1 BChem Tylko "W" 37/614 N+1 Zgorzelec
95 Kompania Chemiczna 8 WBOK 8 WBOK Tylko "W" 37/629 N+1 Biskupiec
99 Kompania Chemiczna Polowej Bazy  PB Tylko "W" 37/629 N+1 Milicz
102 Kompania Chemiczna Polowej Bazy  PB Tylko "W" 37/629 N+1 Kraków
Kompania Chemiczna Opolskiego Pułku Obrony Terytorialnej Opolski pOT/WOTK 71/062 Pozostaje "P" - Opole
1 Pluton Chemiczny IC MON/WOTK Tylko "W" 37/637 N+1 Komorowo
1 Pluton Chemiczny MW/WOTK Tylko "W" 37/636 N+1 Hel
2 Pluton Chemiczny IC MON/WOTK Tylko "W" 37/637 N+1 Komorowo
2 Pluton Chemiczny MW/WOTK Tylko "W" 37/636 N+1 Ustka
3 Pluton Chemiczny IC MON/WOTK Tylko "W" 37/637 N+1 Komorowo
3 Pluton Chemiczny MW/WOTK Tylko "W" 37/636 N+1 Kołobrzeg
Pluton Chemiczny 1 KOPK/WOTK Tylko "W" 37/639 SA Warszawa
Pluton Chemiczny 2 KOPK/WOTK Tylko "W" 37/639 SA Bydgoszcz
Pluton Chemiczny 2 CBSap Tylko "W" 33/623 N+2 Kazuń
Pluton Chemiczny 3 KOPK/WOTK Tylko "W" 37/639 SA Wrocław
Pluton Chemiczny 4 BSap Tylko "W" 33/623 N+2 Gorzów Wlkp.
Pluton Chemiczny 5 BSap Tylko "W" 33/623 N+2 Szczecin-Podjuchy
Pluton Chemiczny CSSAiR/WOTK Tylko "W" 37/639 N+1 Bemowo Piskie
 
W połowie 1972 r. na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 039/Org. z dnia 16.06.1972 r. z planu mobilizacyjnego „PM-72” w części dotyczącej Marynarki Wojennej skreślono istniejące na czas wojenny Plutony Chemiczne w Ustce, Helu i Kołobrzegu.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 036/Org. z dnia 13.06.1972 r. do etatu 1 Pułku Chemicznego nr 37/005 wprowadzono Wykaz Dodatkowy Nr 3.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 061/Org. z dnia 12.09.1972 r. zmieniono odpowiedzialnego za mobilizacyjne rozwinięcie 42 Kompanii Chemicznej dla 9 DZ, dowódca 9 Batalionu Remontowego przekazał to zadanie dowódcy 17 Batalionu Zaopatrzenia.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 069/Org. z dnia 8.11.1972 r. doszło do reorganizacji w wojskach inżynieryjno-saperskich podczas którego dokonano kompleksowej reorganizacji struktur wojennych Brygad Saperów, w związku z tymi zmianami z planu mobilizacyjnego skreślono plutony chemiczne dotychczas istniejące według etatu nr 33/623.
 
W grudniu 1972 r. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 081/Org. z dnia 12.12.1972 r. rozformowano 77 Kompanię Chemiczną oraz z planu mobilizacyjnego „PM-72” skreślono 1 Batalion Chemiczny Marynarki Wojennej z Gdyni-Babie Doły, jednocześnie tym samym dokumentem przeformowano 30 i 55 Kompanię Chemiczną na nowy etat nr 37/018 o stanie osobowym 144 wojskowych, jednocześnie wpisano do planu mobilizacyjnego „PM-72” by 30 kompania na czas wojenny rozwijała się w 2 Batalion Chemiczny według etatu nr 37/640, a 55 kompania na czas wojenny rozwijała się w 3 Batalion Chemiczny według etatu nr 37/640.
 
Zarządzeniem Ministra Obrony Narodowej Nr 30/Org. z dnia 9.04.1973 r. Ośrodek Badawczy Sprzętu Chemicznego został przemianowany na Wojskowy Instytut Chemii i Radiometrii.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 058/Org. z dnia 16.08.1973 r. z planu mobilizacyjnego „PM-72” skreślono Pluton Chemiczny 1 KOPK. Natomiast na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 061/Org. z dnia 11.09.1973 r. z planu mobilizacyjnego „PM-72” skreślono Pluton Chemiczny 3 KOPK.
 
Pod koniec 1973 r. na podstawie Rozkazu Ministra Obrony Narodowej Nr 077/Org. z dnia 11.12.1973 r. Szefostwo Wojsk Chemicznych MON zostało podporządkowane pod Główny Inspektorat Szkolenia.
 
Na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 06/Org. z dnia 17.01.1974 r. Wojskowy Instytut Chemii i Radiometrii został przeformowany na etat nr 77/034 o stanie osobowym 114 wojskowych, przeformowanie odbyło się do dnia 1.04.1974 r.
 
Podczas przeformowania 7 Dywizji Desantowej w 1974 r. na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 031/Org. z dnia 4.04.1974 r. w terminie do dnia 31.08.1974 r. w Gdańsku w składzie 7 Dywizji Desantowej sformowano 7 Kompanię Chemiczną, według etatu wojenno-pokojowego nr 30/184.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 006/Mob z 16.04.1974 r. istniejące Polowe Składy Chemiczne przeniesiono na nowy etat wojenny nr 37/641, dodatkowo sformowano nową jednostkę czasu "W" mianowicie 4 Polowy Skład Chemiczny przeznaczony dla wojsk frontu, który miał być mobilizowany w Miliczu. Jednocześnie w związku z reorganizacją Polowych Baz, z planu mobilizacyjnego skreślono 92, 99 oraz 102 Kompanie Chemiczne Polowych Baz.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 050/Org. z dnia 29.06.1974 r. z planu mobilizacyjnego „PM-72” wykreślono Pluton Chemiczny 2 KOPK.
 
W lipcu Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 056/Org. z dnia 2.07.1974 r. w terminie do 31.10.1974 r. przeformowano Szefostwo Wojsk Chemicznych MON na Szefostwo Wojsk Chemicznych według etatu wojenno-pokojowego nr 01/155 o stanie osobowym 42 wojskowych i 16 pracowników cywilnych i Wykaz Dodatkowy nr 1 do tego etatu.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 099/Org. z dnia 18.12.1974 r. w terminie do 1.03.1975 r. przeformowano 2 Pomorski Pułk Chemiczny na etat nr 37/020 o stanie osobowym 459 wojskowych i 2 pracowników cywilnych.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 055/Org. z dnia 28.07.1975 r. z planu mobilizacyjnego w terminie do dnia 1.12.1975 r. wykreślono 6 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia.
 
W drugiej połowie 1975 r. na czas wojenny sformowano ogólnokrajową sieć wyspecjalizowanych jednostek mających za zadanie ostrzegać o zagrożeniach chemicznych i atakach bronią ABC, na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 057/Org. z dnia 29.07.1975 r. sformowano Ośrodki Analizy Skażeń i Grupy Ostrzegania o Zagrożeniu z Powietrza według etatu wojennego nr 43/602 oraz Ośrodki Analizy Skażeń i Ratownictwa według etatu wojennego nr 43/603. Lista tych jednostek jest bardzo długa, gdyż Ośrodki Analizy Skażeń i Grupy Ostrzegania o Zagrożeniu z Powietrza istniały przy każdym Wojewódzkim Sztabie Wojskowym, a Ośrodki Analizy Skażeń i Ratownictwa przy każdej Wojskowej Komendzie Uzupełnień, co ciekawe przy niektórych WKU takich ośrodków było nawet dwa.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 065/Org. z dnia 22.08.1975 r. w terminie do dnia 31.12.1975 r. przeformowano 19, 23 Kompanię Chemiczną na etat nr 30/189 o stanie etatowym 100 wojskowych.
 
W związku z coraz większą świadomością odnośnie broni ABC, w Siłach Zbrojnych PRL podjęto decyzję o stworzeniu na czas wojenny specjalistycznej jednostki przystosowanej do wykrywania ataków jądrowych, na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 076/Org. z dnia 13.10.1975 r. na czas wojenny do planu mobilizacyjnego „PM-72” wpisano w składzie Wojsk Frontu, 1 Kompanię Wykrywania Wybuchów Jądrowych, jednostka ta miała być mobilizowana według etatu nr 37/642 w m. Biskupiec, odpowiedzialnym za jej mobilizację był dowódca 3 Pułku Chemicznego. Jednocześnie wykreślono z planu Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażeń KSD Frontu oraz Stację Obliczeniowo-Analityczną Skażeń 3 Armii Lotniczej.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 093/Org. z dnia 18.12.1975 r. dokonano zmian nazw jednostek czasu wojennego, oczywiście zmiany te dotknęły również jednostki chemiczne, z dniem 1.01.1976 r. 20 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych otrzymał nazwę 20 Zapasowy Batalion Specjalistów Wojsk Chemicznych, 22 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych otrzymał nazwę 22 Zapasowy Batalion Specjalistów Wojsk Chemicznych, 23 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych otrzymał nazwę 23 Zapasowy Batalion Specjalistów Wojsk Chemicznych.
 
Celem wzmocnienia bazy remontowej jednostek chemicznych na czas wojny, Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 094/Org. z dnia 18.12.1975 r. do składów istniejących na czas wojenny Frontowych Baz Remontowych wpisano pododdziały remontowe, i tak dla 1 Frontowej Bazy Remontowej wpisano 6 Kompanię Remontu Sprzętu Chemicznego w m. Łomża, kompania miała być mobilizowana przez 107 Okręgowe Warsztaty Remontu Konserwacyjnego Pojazdów Kołowych, dla 2 Frontowej Bazy Remontowej wpisano 7 Kompanię Remontu Sprzętu Chemicznego w m. Rzeszów mobilizowaną przez 9 Batalion Remontowy, dla 3 Frontowej Bazy Remontowej wpisano 8 Kompanię Remontu Sprzętu Chemicznego w m. Komorowo mobilizowaną przez 1 Centralną Składnicę i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego, wszystkie te kompanie miały być mobilizowane według etatu nr 38/658. Zarządzeniem tym z planu skreślono również 4 Polowy Warsztat Naprawy Sprzętu Chemicznego.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 096/Org. z dnia 30.12.1975 r. z planu mobilizacyjnego w terminie do 31.07.1976 r. wykreślono 2 i 4 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia Wojsk Obrony Wewnętrznej.
 

Tab.6 Jednostki wojsk chemicznych wg stanu na 31.12.1975

Jednostka Podporządkowanie Etat "P" Etat "W" Miejsce postoju
Szefostwo Wojsk Chemicznych MON 01/155 + WD 1 01/634 Rembertów
1 Centralna Składnica i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego WOW/WOTK 37/013 Pozostaje "P" Komorowo
2 Okręgowa Składnica Sprzętu Chemicznego POW/WOTK 37/016 Pozostaje "P" Grupa
3 Okręgowa Składnica Sprzętu Chemicznego ŚOW/WOTK 37/015 Pozostaje "P" Milicz
8 Okręgowa Składnica i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego WOW/WOTK 37/014 Pozostaje "P" Łomża
4 Polowy Skład Chemiczny F Tylko "W" 37/641 Milicz
28 Polowy Skład Chemiczny  4A Tylko "W" 37/631 Łomża
29 Polowy Skład Chemiczny  F Tylko "W" 37/641 Komorowo
30 Polowy Skład Chemiczny  F Tylko "W" 37/641 Komorowo
61 Polowy Skład Chemiczny 1A Tylko "W" 37/631 Grupa
99 Polowy Skład Chemiczny  2A Tylko "W" 37/631 Milicz
Wojskowy Instytut Chemii i Radiometrii WOW/WOTK 77/034 Pozostaje "P" Rembertów
Centralny Ośrodek Analizy Skażeń WOW/WOTK 37/007 37/621 Rembertów
Ośrodek Analizy Skażeń Pomorskiego Okręgu Wojskowego POW/WOTK 37/008 37/623 Bydgoszcz
Ośrodek Analizy Skażeń Śląskiego Okręgu Wojskowego ŚOW/WOTK 37/008 37/623 Wrocław
Ośrodek Analizy Skażeń Warszawskiego Okręgu Wojskowego WOW/WOTK 37/008 37/623 Warszawa
Ośrodek Analizy Skażeń Wojsk Obrony Powietrznej Kraju WOPK/WOTK Tylko "W" 37/624 Warszawa
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń Frontu F Tylko "W" 37/625 Rembertów
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 1A Tylko "W" 37/627 Bydgoszcz
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 2A Tylko "W" 37/627 Wrocław
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 4A Tylko "W" 37/627 Warszawa
36 Laboratorium Chemiczne Frontu F Tylko "W" 37/608 Rembertów
4 Polowy Warsztat Naprawy Sprzętu Chemicznego F Tylko "W" 37/632 Komorowo
Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Chemicznych im. Stanisława Ziaji WOW/WOTK 74/025 Pozostaje "P" Kraków
Ośrodek Szkolenia Podoficerów Wojsk Chemicznych WOW/WOTK Tylko "W" 37/638 Biskupiec
Dowództwo 1 Brygady Chemicznej 2A Tylko "W" 37/613 Zgorzelec
Dowództwo 2 Pomorskiej Brygady Chemicznej 1A Tylko "W" 37/613 Grudziądz
Dowództwo 4 Brygady Chemicznej F Tylko "W" 37/613 Brodnica
1 Pułk Chemiczny ŚOW 37/005+WD 2+WD 3 Rozformować Zgorzelec
2 Pomorski Pułk Chemiczny POW 37/020 Rozformować Grudziądz
2 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia Wojsk Obrony Wewnętrznej WOWewn/WOTK Tylko "W" 43/601 Grajewo
3 Pułk Chemiczny WOW/4A 37/017 Pozostaje "P" Biskupiec
4 Pułk Chemiczny POW 37/005+WD 1 Rozformować Brodnica
4 Pułk Obrony Przed Bronią Masowego Rażenia Wojsk Obrony Wewnętrznej WOWewn/WOTK Tylko "W" 43/601 Rzeszów
2 Batalion Chemiczny 9 Flotylli Obrony Wybrzeża 9 FOW/WOTK Tylko "W" 37/640 Rozewie
3 Batalion Chemiczny 8 Flotylli Obrony Wybrzeża
8 FOW/WOTK Tylko "W" 37/640 Międzyzdroje
6 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 Zgorzelec
12 Batalion Odkażania Umundurowania F Tylko "W" 37/617 Brodnica
19 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 Zgorzelec
20 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych WOW/F Tylko "W" 37/628 Biskupiec
22 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych POW/WOTK Tylko "W" 37/628 Brodnica
23 Zapasowy Batalion Wojsk Chemicznych ŚOW/WOTK Tylko "W" 37/628 Zgorzelec
31 Batalion Rozpoznania Skażeń 4 BChem Tylko "W" 37/616 Brodnica
32 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 4 BChem Tylko "W" 37/618 Brodnica
38 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 Brodnica
39 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 Brodnica
40 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 Brodnica
47 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 Grudziądz
49 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 Grudziądz
59 Batalion Odkażania Umundurowania 1 BChem Tylko "W" 37/617 Zgorzelec
68 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 1 BChem Tylko "W" 37/618 Zgorzelec
70 Batalion Odkażania Umundurowania 2 BChem Tylko "W" 37/617 Grudziądz
72 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 2 BChem Tylko "W" 37/618 Grudziądz
74 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 Zgorzelec
88 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 Grudziądz
1 Kompania Wykrywania Wybuchów Jądrowych F Tylko "W" 37/642 Biskupiec
6 Kompania Remontu Sprzętu Chemicznego 1 FBR Tylko "W" 38/658 Łomża
7 Kompania Remontu Sprzętu Chemicznego 2 FBR Tylko "W" 38/658 Rzeszów
7 Kompania Chemiczna 7 DDes 30/184 Pozostaje "P" Gdańsk
8 Kompania Remontu Sprzętu Chemicznego 3 FBR Tylko "W" 38/658 Komorowo
17 Kompania Chemiczna 11 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Zgorzelec
19 Kompania Chemiczna 12 DZ 30/189 Pozostaje "P" Szczecin
21 Kompania Chemiczna 2 DZ 30/145 Pozostaje "P" Kłodzko
22 Kompania Chemiczna 6 DPD 30/024 Pozostaje "P" Oświęcim
23 Kompania Chemiczna 4 DZ 30/189 Pozostaje "P" Międzyrzecz
24 Kompania Chemiczna IC MON/WOTK 37/001 Pozostaje "P" Komorowo
25 Kompania Chemiczna 15 DZ 30/145 Pozostaje "P" Olsztyn
28 Kompania Chemiczna 28 RDZ Tylko "W" 30/667 Kłodzko
30 Kompania Chemiczna 8 FOW 37/018 Rozformować Międzyzdroje
33 Kompania Chemiczna 1 DZ 30/135 Pozostaje "P" Ciechanów
34 Kompania Chemiczna 3 DZ Tylko "W" 30/654 Hrubieszów
42 Kompania Chemiczna 9 DZ Tylko "W" 30/654 Łańcut
46 Kompania Chemiczna 26 RDZ Tylko "W" 30/667 Hrubieszów
55 Kompania Chemiczna 9 FOW 37/018 Rozformować Rozewie
58 Kompania Chemiczna 10 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Opole
60 Kompania Chemiczna 5 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Gubin
61 Kompania Chemiczna 16 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Elbląg
63 Kompania Chemiczna 20 DPanc 30/093 Pozostaje "P" Czarne
64 Kompania Chemiczna 8 DZ 30/093 Pozostaje "P" Koszalin
66 Kompania Rozpoznania Skażeń 2 BChem Tylko "W" 37/614 Grudziądz
73 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 4A Tylko "W" 34/665 Biskupiec
74 Kompania Chemiczna 30 RDZ Tylko "W" 30/667 Gdańsk
79 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń F Tylko "W" 34/664 Brodnica
80 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 1A Tylko "W" 34/665 Grudziądz
82 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 2A Tylko "W" 34/665 Wrocław
93 Kompania Rozpoznania Skażeń 1 BChem Tylko "W" 37/614 Zgorzelec
95 Kompania Chemiczna 8 WBOK 8 WBOK/WOTK Tylko "W" 37/629 Biskupiec
Kompania Chemiczna Opolskiego Pułku Obrony Terytorialnej Opolski pOT/WOTK 71/062 Pozostaje "P" Opole
1 Pluton Chemiczny WOTK Tylko "W" 37/637 Brodnica
2 Pluton Chemiczny WOTK Tylko "W" 37/637 Brodnica
3 Pluton Chemiczny WOTK Tylko "W" 37/637 Brodnica
Pluton Chemiczny CSSAiR/WOTK Tylko "W" 37/639 Bemowo Piskie
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 037/Org. z dnia 13.05.1976 r. rozformowano w terminie do dnia 1.08.1976 r. 8 Okręgową Składnicę i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego w Łomży, w związku z rozformowaniem tej składnicy, dokonano również zmiany odpowiedzialnego za zmobilizowanie 28 Polowego Składu Chemicznego w Łomży, zadanie przekazano to do 1 Rejonowej Składnicy Technicznej.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 047/Org. z dnia 24.07.1976 r. dokonano w terminie do dnia 31.12.1976 r. przeformowania 22 Kompanii Chemicznej na etat nr 30/198 o stanie osobowym 58 wojskowych oraz przeniesiono ją do m. Bielsko-Biała.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 054/Org. z dnia 19.08.1976 r. w terminie do dnia 31.01.1977 r. przeformowano 64 Kompanię Chemiczną z etatu nr 30/093 na etat nr 30/189 o stanie osobowym 100 żołnierzy, a z planu mobilizacyjnego wykreślono 36 Laboratorium Chemiczne Frontu.
 
W roku 1976 na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 058/Org. z dnia 20.08.1976 r. w terminie do dnia 31.12.1976 r. 2 Pomorski Pułk Chemiczny przeformowano na etat nr 37/005 o stanie osobowym 449 wojskowych i 9 pracowników cywilnych, a więc de facto powrócono do etatu sprzed dwóch lat.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 03/Org. z dnia 13.01.1977 r. rozformowano szereg jednostek OTK, z jednostek chemicznych w terminie do dnia 1.03.1977 r. rozformowano Kompanię Chemiczną Opolskiego Pułku Obrony Terytorialnej.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 050/Org. z dnia 8.09.1977 r. w terminie do dnia 31.12.1977 r. przeformowano 58 Kompanię Chemiczną na etat nr 30/189 i Wykaz Dodatkowy nr 2 o stanie osobowym 100 wojskowych oraz 61 Kompanię Chemiczną na etat nr 30/189 i Wykaz Dodatkowy nr 2.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 063/Org. z dnia 10.12.1977 r. 28 Kompanię Chemiczną przewidzianą dla 28 Rezerwowej Dywizji Zmechanizowanej przeniesiono na nowy etat wojenny nr 30/688, natomiast 46 Kompanię Chemiczną przewidzianą dla 26 Rezerwowej Dywizji Zmechanizowanej skreślono z planu mobilizacyjnego „PM-72”. Skreślono również 30 Rezerwową Dywizję Zmechanizowaną z planu, jednak 74 Kompanię Chemiczną planowaną dla tej dywizji przekazano do 26 RDZ i również przeniesiono na etat nr 30/688.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 05/Org. z dnia 25.01.1978 r. istniejącą na czas wojenny 34 Kompanię Chemiczną przewidzianą dla 3 Dywizji Zmechanizowanej oraz 42 Kompanię Chemiczną przewidzianą dla 9 Dywizji Zmechanizowanej przeformowano z etatu nr 30/654 na etat nr 30/706.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 046/Org. z dnia 11.07.1978 r. w terminie do dnia 31.12.1978 r. przeformowano 60, 63 Kompanię Chemiczną na etat nr 30/189 o stanie osobowym 98 wojskowych.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 031/Org. z dnia 11.07.1979 r. Wojskowy Instytut Chemii i Radiometrii przeszedł w terminie do dnia 31.12.1979 r. na etat nr 77/047 o stanie osobowym 125 wojskowych.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 032/Org. z dnia 17.07.1979 r. w terminie do dnia 30.06.1980 r. rozformowano 21 Kompanię Chemiczną 2 Dywizji Zmechanizowanej, 25 Kompanię Chemiczną 15 Dywizji Zmechanizowanej, jednocześnie wpisano te jednostki do planu mobilizacyjnego „PM-72” jako jednostki rozwijane na czas wojenny dla 2 Dywizji Zmechanizowanej oraz 15 Dywizji Zmechanizowanej według etatu wojennego nr 30/718, odpowiedzialnym za mobilizacyjne rozwinięcie 21 Kompanii Chemicznej był dowódca 27 Pułku Zmechanizowanego, natomiast 25 Kompanii Chemicznej dowódca 46 Batalionu Saperów.
 
Na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 037/Org. z dnia 13.08.1979 r. w terminie do dnia 31.01.1980 r. przeformowano 17 Kompanię Chemiczną na etat nr 30/189 o stanie osobowym 98 wojskowych.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr Pf-54/Org. z dnia 15.11.1979 r. dokonano zmian w planie mobilizacyjnym „PM-72” , 1 Kompanię Wykrywania Wybuchów Jądrowych rozwinięto w 1 Batalion Wykrywania Wybuchów Jądrowych, który miał być mobilizowany w terminie N+1 według etatu nr 37/643, odpowiedzialny za rozwinięcie mobilizacyjne jednostki pozostał bez zmian, jednostka nadal była przewidziana dla Wojsk Frontu.
 
Pod koniec 1981 roku na mocy Zarządzenia Ministra Obrony Narodowej nr 0136/Mob. z dnia 10.12.1981 r. postanowiono że ośrodki analizy skażeń, grupy powszechnego ostrzegania oraz grupy ratownictwa dotychczas formowane od nowa na czas wojny jako jednostki wojskowe mają być objęte militaryzacją, w związku  z tym, wszystkie te jednostki wojskowe skreślono z planu mobilizacyjnego „PM-72”. Jeśli chodzi o jednostki chemiczne dotyczyło to Wojewódzkich Ośrodków Analizy Skażeń, Grup Powszechnego Ostrzegania i Alarmowania oraz Ratownictwa formowanych według etatu wojennego 43/605, Rejonowych /dzielnicowych/ Ośrodków Analizy Skażeń formowanych według etatu wojennego 43/607.
 
Na przełomie 1981 i 1982 bez formalnej zgody Szefa Sztabu Generalnego dokonano zmiany miejsca postoju 17 Kompanii Chemicznej, którą przeniesiono ze Zgorzelca do Żagania. W 1982 r. zmianę dyslokacji oficjalnie zatwierdzono.
 
Na początku 1982 roku w związku z przygotowaniami do wdrożenia znowelizowanego planu mobilizacyjnego „PM-83” dokonano korekty w ustawieniu jednostek polowych baz remontowych, w związku z tym 7 Kompanię Remontu Sprzętu Chemicznego dotychczas mającą być mobilizowaną w Rzeszowie, przeniesiono do mobilizowania do m. Milicz.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Śląskiego Okręgu Wojskowego Nr 044/Org. z dnia 18.03.1983 r. zaktualizowano w planie mobilizacyjnym zaktualizowano miejsce postoju 17 Kompanii Chemicznej, która przeszła z m. Zgorzelec do m. Żagań.
 
Spora reorganizacja wojennego składu wojsk chemicznych nastąpiła w 1984 roku, na mocy Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 023/Org. z dnia 20.04.1984 r. z planu mobilizacyjnego „PM-83” skreślono 20 Zapasowy Batalion Specjalistów Wojsk Chemicznych. Natomiast w związku z wprowadzeniem do planu 31 oraz 32 Rezerwowej Dywizji Zmechanizowanej, wpisano do planu 75 Kompanię Chemiczną według etatu nr 30/736, która miała być mobilizowana w Łańcucie dla 31 RDZ oraz 76 Kompanię Chemiczną według etatu nr 30/736, która miała być mobilizowana we Włodawie dla 32 RDZ.
 
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 045/Org. z dnia 13.08.1984 r. w terminie do dnia 1.10.1984 r. Wyższą Szkołę Oficerską Wojsk Chemicznych przeformowano na etat nr 74/083 o stanie osobowym 281 wojskowych i 58 pracowników cywilnych.
 
Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego Nr 031/Org. z dnia 9.05.1985 r. przeformowano 22 Kompanię Chemiczną  w terminie do dnia 31.09.1985 r. na etat wojenno-pokojowy nr 30/261 o stanie osobowym 67 wojskowych.
 

W 1985 roku dokonano również reorganizacji w planie mobilizacyjnym „PM-83”, na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego Nr 060/Org. z dnia 3.09.1985 r. wpisano na czas wojenny do zmobilizowania 4 Batalion Chemiczny Tyłów Frontu, który miał być zmobilizowany w Brodnicy przez 4 Pułk Chemiczny według etatu nr 37/644 i miał być jednostką Wojsk Frontu, wpisano również 5 Batalion Chemiczny Tyłów Armii, który miał być zmobilizowany w Grudziądzu przez 2 Pułk Chemiczny według etatu nr 37/645 i miał być jednostką 1 Armii, kolejny wpisany został 6 Batalion Chemiczny Tyłów Armii, który miał być zmobilizowany w Zgorzelcu przez 1 Pułk Chemiczny według etatu nr 37/645 i miał być jednostką 2 Armii. Ostatnim wpisanym tym zarządzeniem był 7 Batalion Chemiczny Tyłów Armii, który miał być zmobilizowany w Biskupcu przez 3 Pułk Chemiczny według etatu nr 37/645 i miał być jednostką 4 Armii.

Tab.7 Jednostki wojsk chemicznych wg stanu na 31.12.1985
 
Jednostka Podporządkowanie Etat "P" Etat "W" Miejsce postoju
Szefostwo Wojsk Chemicznych MON 01/155 + WD 1 01/634 Rembertów
1 Centralna Składnica i Warsztaty Remontu Sprzętu Chemicznego WOW/WOTK 37/013 Pozostaje "P" Komorowo
2 Okręgowa Składnica Sprzętu Chemicznego POW/WOTK 37/016 Pozostaje "P" Grupa
3 Okręgowa Składnica Sprzętu Chemicznego ŚOW/WOTK 37/015 Pozostaje "P" Milicz
4 Polowy Skład Chemiczny F Tylko "W" 37/641 Milicz
28 Polowy Skład Chemiczny  4A Tylko "W" 37/631 Łomża
29 Polowy Skład Chemiczny  F Tylko "W" 37/641 Komorowo
30 Polowy Skład Chemiczny  F Tylko "W" 37/641 Komorowo
61 Polowy Skład Chemiczny  1A Tylko "W" 37/631 Grupa
99 Polowy Skład Chemiczny  2A Tylko "W" 37/631 Milicz
Wojskowy Instytut Chemii i Radiometrii WOW/WOTK 77/047 Pozostaje "P" Rembertów
Centralny Ośrodek Analizy Skażeń WOW/WOTK 37/007 37/621 Rembertów
Ośrodek Analizy Skażeń Pomorskiego Okręgu Wojskowego POW/WOTK 37/008 37/623 Bydgoszcz
Ośrodek Analizy Skażeń Śląskiego Okręgu Wojskowego ŚOW/WOTK 37/008 37/623 Wrocław
Ośrodek Analizy Skażeń Warszawskiego Okręgu Wojskowego WOW/WOTK 37/008 37/623 Warszawa
Ośrodek Analizy Skażeń Wojsk Obrony Powietrznej Kraju WOPK/WOTK Tylko "W" 37/624 Warszawa
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń Frontu F Tylko "W" 37/625 Rembertów
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 1A Tylko "W" 37/627 Bydgoszcz
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 2A Tylko "W" 37/627 Wrocław
Stacja Obliczeniowo-Analityczna Skażeń 4A Tylko "W" 37/627 Warszawa
Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Chemicznych im. Stanisława Ziaji WOW/WOTK 74/083 Pozostaje "P" Kraków
Ośrodek Szkolenia Podoficerów Wojsk Chemicznych WOW/WOTK Tylko "W" 37/638 Biskupiec
Dowództwo 1 Brygady Chemicznej 2A Tylko "W" 37/613 Zgorzelec
Dowództwo 2 Pomorskiej Brygady Chemicznej 1A Tylko "W" 37/613 Grudziądz
Dowództwo 4 Brygady Chemicznej F Tylko "W" 37/613 Brodnica
1 Pułk Chemiczny ŚOW 37/005+WD 2+WD 3 Rozformować Zgorzelec
2 Pomorski Pułk Chemiczny POW 37/005 Rozformować Grudziądz
3 Pułk Chemiczny WOW/4A 37/017 Pozostaje "P" Biskupiec
4 Pułk Chemiczny POW 37/005+WD 1 Rozformować Brodnica
1 Batalion Wykrywania Wybuchów Jądrowych F Tylko "W" 37/643 Biskupiec
2 Batalion Chemiczny 9 Flotylli Obrony Wybrzeża 9 FOW/WOTK Tylko "W" 37/640 Rozewie
3 Batalion Chemiczny 8 Flotylli Obrony Wybrzeża
8 FOW/WOTK Tylko "W" 37/640 Międzyzdroje
4 Batalion Chemiczny Tyłów Frontu F Tylko "W" 37/644 Brodnica
5 Batalion Chemiczny Tyłów Armii 1A Tylko "W" 37/645 Grudziądz
6 Batalion Chemiczny Tyłów Armii 2A Tylko "W" 37/645 Zgorzelec
6 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 Zgorzelec
7 Batalion Chemiczny Tyłów Armii 4A Tylko "W" 37/645 Biskupiec
12 Batalion Odkażania Umundurowania F Tylko "W" 37/617 Brodnica
19 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 Zgorzelec
22 Zapasowy Batalion Specjalistów Wojsk Chemicznych POW/WOTK Tylko "W" 37/628 Brodnica
23 Zapasowy Batalion Specjalistów Wojsk Chemicznych ŚOW/WOTK Tylko "W" 37/628 Zgorzelec
31 Batalion Rozpoznania Skażeń 4 BChem Tylko "W" 37/616 Brodnica
32 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 4 BChem Tylko "W" 37/618 Brodnica
38 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 Brodnica
39 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 Brodnica
40 Batalion Zabiegów Specjalnych 4 BChem Tylko "W" 37/615 Brodnica
47 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 Grudziądz
49 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 Grudziądz
59 Batalion Odkażania Umundurowania 1 BChem Tylko "W" 37/617 Zgorzelec
68 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 1 BChem Tylko "W" 37/618 Zgorzelec
70 Batalion Odkażania Umundurowania 2 BChem Tylko "W" 37/617 Grudziądz
72 Batalion Zaopatrzenia i Obsługi 2 BChem Tylko "W" 37/618 Grudziądz
74 Batalion Zabiegów Specjalnych 1 BChem Tylko "W" 37/615 Zgorzelec
88 Batalion Zabiegów Specjalnych 2 BChem Tylko "W" 37/615 Grudziądz
6 Kompania Remontu Sprzętu Chemicznego 1 FBR Tylko "W" 38/658 Łomża
7 Kompania Remontu Sprzętu Chemicznego 2 FBR Tylko "W" 38/658 Milicz
7 Kompania Chemiczna 7 DDes 30/184 Pozostaje "P" Gdańsk
8 Kompania Remontu Sprzętu Chemicznego 3 FBR Tylko "W" 38/658 Komorowo
17 Kompania Chemiczna 11 DPanc 30/189 Pozostaje "P" Żagań
19 Kompania Chemiczna 12 DZ 30/189 Pozostaje "P" Szczecin
21 Kompania Chemiczna 2 DZ Tylko "W" 30/718 Kłodzko
22 Kompania Chemiczna 6 DPD 30/261 Pozostaje "P" Bielsko-Biała
23 Kompania Chemiczna 4 DZ 30/189 Pozostaje "P" Międzyrzecz
24 Kompania Chemiczna IC MON/WOTK 37/001 Pozostaje "P" Komorowo
25 Kompania Chemiczna 15 DZ Tylko "W" 30/718 Olsztyn
28 Kompania Chemiczna 28 RDZ Tylko "W" 30/688 Kłodzko
30 Kompania Chemiczna 8 FOW 37/018 Rozformować Międzyzdroje
33 Kompania Chemiczna 1 DZ 30/135 Pozostaje "P" Ciechanów
34 Kompania Chemiczna 3 DZ Tylko "W" 30/706 Hrubieszów
42 Kompania Chemiczna 9 DZ Tylko "W" 30/706 Łańcut
55 Kompania Chemiczna 9 FOW 37/018 Rozformować Rozewie
58 Kompania Chemiczna 10 DPanc 30/189 + WD 2 Pozostaje "P" Opole
60 Kompania Chemiczna 5 DPanc 30/189 Pozostaje "P" Gubin
61 Kompania Chemiczna 16 DPanc 30/189 + WD 2 Pozostaje "P" Elbląg
63 Kompania Chemiczna 20 DPanc 30/189 Pozostaje "P" Czarne
64 Kompania Chemiczna 8 DZ 30/093 Pozostaje "P" Koszalin
66 Kompania Rozpoznania Skażeń 2 BChem Tylko "W" 37/614 Grudziądz
73 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 4A Tylko "W" 34/665 Biskupiec
74 Kompania Chemiczna 26 RDZ Tylko "W" 30/688 Gdańsk
75 Kompania Chemiczna 31 RDZ Tylko "W" 30/736 Łańcut
76 Kompania Chemiczna 32 RDZ Tylko "W" 30/736 Włodawa
79 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń F Tylko "W" 34/664 Brodnica
80 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 1A Tylko "W" 34/665 Grudziądz
82 Kompania Łączności Stacji Obliczeniowo-Analitycznej Skażeń 2A Tylko "W" 34/665 Wrocław
93 Kompania Rozpoznania Skażeń 1 BChem Tylko "W" 37/614 Zgorzelec
95 Kompania Chemiczna 8 WBOK 8 WBOK/WOTK Tylko "W" 37/629 Biskupiec
1 Pluton Chemiczny WOTK Tylko "W" 37/637 Brodnica
2 Pluton Chemiczny WOTK Tylko "W" 37/637 Brodnica
3 Pluton Chemiczny WOTK Tylko "W" 37/637 Brodnica
Pluton Chemiczny CSSAiR/WOTK Tylko "W" 37/639 Bemowo Piskie
 
Koniec części II
 
Źródła: Centralne Archiwum Wojskowe
Mapy: Wykonanie własne na podkładach map z www.openstreetmap.org
Autor: Jacek Tymoczko

Please publish modules in offcanvas position.