XX lat 21 Brygady Strzelców Podhalańskich
Żołnierze 21. Brygady Strzelców Podhalańskich obchodzili swe Święto związane z XX rocznicą powstania formacji.
Uroczystości Jubileuszu odbyły się 25 maja 2013 roku na stadionie „Podhalańczyk” w kompleksie koszarowym 21 batalionu logistycznego oraz na Bulwarach Miejskich w Rzeszowie.
Obchody otworzyła uroczysta Msza Święta w intencji żołnierzy oraz Ojczyzny. Uroczystej Eucharystii przewodniczył ks. infułat Wiesław Szurek, a Słowo Boże wygłosił ks. płk Tomasz Anisiewicz kapelan Garnizonu Rzeszów.
We Mszy świętej, oprócz żołnierzy brygady na czele z Dowódcą 21 BSP płk dypl. Wojciechem Kucharskim, udział wzięli przedstawiciele służb mundurowych wraz ze sztandarami, kombatanci oraz przedstawiciele władz samorządowych z regionu.
Po przywitaniu zaproszonych gości, odczytano życzenia od Biskupa Polowego Wojska Polskiego Józefa Guzdka, który gratulował Jubileuszu i zapewniał o duchowej więzi.
Następnie odczytano Słowo Biskupa Ordynariusza Kazimierza Górnego, w którym Pasterz Rzeszowski zapewnił, że 21 Brygada Strzelców Podhalańskich jest chlubą Miasta Rzeszowa. Wyraził również wdzięczność za współpracę z Caritasem i udział żołnierzy w uroczystościach kościelnych i patriotycznych w regionie.
Po Mszy Świętej pod tablicą pamiątkową Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich spod Narwiku, która mieści się na kościele, odczytano Apel Pamięci, strzelono salwę honorową oraz złożono wiązanki kwiatów.
Równo w samo południe na stadionie „Podhalańczyk” w Rzeszowie rozpoczął się uroczysty apel z okazji święta 21 Brygady Strzelców Podhalańskich. Meldunek o gotowości pododdziałów brygady dla Z-cy Szefa Sztabu Wojsk Lądowych gen. bryg. Marka Mecherzyńskiego złożył Dowódca 21 BSP płk dypl. Wojciech Kucharski.
W uroczystości udział wzięli: parlamentarzyści z regionu Renata Butryn oraz Andrzej Szlachta, Wice Wojewoda Podkarpacki Alicja Wosik, Wice Marszałek Województwa Podkarpackiego Zygmunt Cholewiński, Komendant Główny ŻW gen. dyw. Mirosław Rozmus, byli dowódcy 21BSP, przedstawiciele władz samorządowych z Podkarpacia
i Podhala, grono „Honorowych Podhalańczyków”, dyrektorzy uczelni i szkół, zakładów pracy, przedstawiciele wszystkich służb mundurowych i duchowieństwa, rodziny żołnierzy, kombatanci oraz mieszkańcy miasta.
Dowódca 21 Brygady w imieniu własnym oraz wszystkich Podhalańczyków przywitał wszystkich zgromadzonych gości. W swym przemówieniu Pułkownik nawiązał do tradycji brygady oraz osiągnięć podczas 20 lat istnienia formacji. Podziękował także żołnierzom
i pracownikom za służbę i pracę.
W czasie apelu wyróżniono i uhonorowano wielu żołnierzy i sympatyków brygady. Zgodnie z Postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wręczono „Gwiazdy Iraku”, „Gwiazdy Afganistanu” oraz Medale za Długoletnia Służbę. Następnie zgodnie z Rozkazem Dowódcy Wojsk Lądowych wyróżniono: kordzikiem Honorowym – Z-ce Dowódcy 21 BSP płk dypl. Wojciecha Marchwicę, tytułem honorowym Zasłużony Żołnierz RP – Dowódcę 1 batalionu czołgów ppłk Rafała Kowalika, Odznaką Honorową Wojsk Lądowych mjr Wiesława Szczepankiewicza i mjr Janusza Niedźwiedzia oraz Listem Gratulacyjnym kpt. Bogdana Falkiewicza. W imieniu dowódcy Wojsk Lądowych wyróżnienia wręczył gen. bryg. Marek Mecherzyński. Ponadto, wręczono także: odznaki Zasłużony Żołnierz RP, Odznaki Pamiątkowe 21 BSP, „Statuetki Podhalańczyka” oraz tabla z oznakami rozpoznawczymi jednostek wojskowych brygady. Kolejne wyróżnienia przyznane były przez Komisję Współzawodnictwa w 21 Brygadzie Strzelców Podhalańskich, decyzją której w 2013 roku zostali wyłonieni następujący żołnierze w kategoriach: najlepszy dowódca kompanii/baterii- kpt. Damian Bytner z 1 bcz, najlepszy dowódca plutonu- ppor. Wojciech Potoczała z 5 bsp, najlepszy dowódca drużyny- plut. Marek Jankowski z 16 bsap, najlepszy szef pododdziału – chor. Tomasz Wiktor z 14 das, najlepszy technik pododdziału –mł. chor. sztab. Robert Kopeć z 1 bcz, najlepszy strzelce wyborowy – kpr. Grzegorz dereń z 1 bsp, najlepszy strzelec broni osobistej – st. szer. Cyprian Oleszczuk z 5 bsp, najlepszy żołnierz łączności i informatyki ppor. Łukasz Surdej z 21 bdow oraz najlepszy kierowca st. szer. Marcin Rogala z 21 bdow. W Trzech pierwszych kategoriach współzawodnictwa „Stowarzyszenie Honorowych Podhalańczyków” pod przewodnictwem gen. dyw. Fryderyka Czekaja ufundowało laptopy.
Z okazji Święta brygady pamiętano także o osobach, które wspierają Podhalańczyków w codziennej działalności. Dowódca uhonorował je medalami okolicznościowymi oraz książką pod tytułem „21 Brygada strzelców Podhalańskich 1993-2013”. Książka ta została napisana i wydana z okazji XX lecia brygady. Zawiera ona przekrój wszystkich ważniejszych wydarzeń od powstania 21 BSP do dnia Jubileuszu i jest najdokładniejszym opracowaniem na temat brygady. Autorem książki jest mjr rez. Artur Surmacz.
Uhonorowany statuetka „harnasia” został również Dowódca Wojsk Lądowych gen. Broni Zbigniew Głownienka. W imieniu Generała statuetkę odebrał Z-ca Szefa Sztabu Wojsk Lądowych gen . bryg. Marek Mecherzyński.
Jedną z piękniejszych tradycji 21 Brygady Strzelców Podhalańskich, będącą jednocześnie wyrazem najwyższego uznania, szacunku i wdzięczności za wsparcie
i współpracę ze strzelcami podhalańskimi jest nadawanie tytułu „Honorowego Podhalańczyka”. Na przestrzeni 20 lat funkcjonowania brygady tytuł „Honorowego Podhalańczyka” otrzymało już prawie 140 osób szczególnie zasłużonych zarówno dla brygady, jak też w zakresie propagowania chlubnych tradycji wojsk górskich i podhalańskich.
Insygnia tytułu „Honorowego Podhalańczyka”, którymi są kapelusz strzelca i ciupaga podhalańska, symbolizują dziedziczenie i kultywowanie tradycji legendarnych jednostek górskich i podhalańskich walczących o niepodległość Rzeczypospolitej. Na wniosek Kapituły Tytułu Honorowego w tym roku Dowódca 21 Brygady Strzelców Podhalańskich nadał tytuł : Szefowi Sztabu Generalnego WP generałowi Mieczysławowi Cieniuchowi, Wiceprezydentowi Miasta Rzeszowa Stanisławowi Sienko, Szefowi Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego płk dypl. Zbigniewowi Winiarskiemu, Panu Adamowi Halwie Dyrektorowi Centrum Kulturalnego w Przemyślu, Dyrektorowi Tatrzańskiego Parku Narodowego Pawłowi Skawińskiemu oraz Jerzemu Perecowi Prezesowi Zarządu Eco-Res. W czasie uroczystości insygnia wręczono czterem obecnym osobom.
Nowych „Honorowych Podhalańczyków” żołnierze uhonorowali śpiewem. Zabrzmiała pieśni brygady „Podhalański gród”. Przed samą defiladą swoje umiejętności zaprezentował Oddział Kawalerii Ochotniczej „Szwadron Podkarpacia” w barwach 20 Pułku Ułanów imienia Króla Jana III Sobieskiego. Ułani w historycznych strojach wojskowych zaprezentowali jazdę konną oraz pokazy walki szablą. Wystąpiła także Orkiestra „Szałamaje” i zespół Mażoretek „Incanto” z Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie.
Równolegle na Bulwarach Miejskich w Rzeszowie odbywał się „Piknik Wojskowy”. Można było tam podziwiać sprzęt wojskowy jakim dysponuje 21 Brygada, zasięgnąć informacji na temat 21 BSP a także Narodowych Sił Rezerwowych, jak i o samej służbie
w wojsku. Kulminacyjnym punktem „Pikniku” był występ Orkiestry Koncertowej Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego pod batutą ppłk Adama Czajkowskiego. Orkiestra wraz z solistkami i solistami dała prawie dwu godziny koncert. Dodatkowo po raz drugi tego dnia zaprezentował swe umiejętności, mundury i konie „Szwadron Podkarpacia”.
***
dokładnie26 maja minęło 20 lat od chwili, kiedy na bazie 9 Dywizji Zmechanizowanej i 5 Pułku Strzelców Podhalańskich utworzony został na Ziemi Rzeszowskiej, nowy Związek Taktyczny - 21 Brygada Strzelców Podhalańskich.
Nazwa 21 Brygady Strzelców Podhalańskich wywodzi się z tradycji jednostek podhalańskich, które wzorem powstałych jeszcze pod zaborami w 1913 Drużyn Podhalańskich, przyjęły do swych nazw południowy górzysty region Polski
- Podhale.
Brygada została sformowana w 1993 roku na mocy rozkazu Szefa Sztabu Generalnego oraz Decyzji Ministra Obrony Narodowej, który nakazał sformowanej 21 BSP przejąć dziedzictwo i kontynuować tradycje wszystkich jednostek górskich oraz przyjąć imię
gen. bryg. Mieczysława Boruty-Spiechowicza, jako patrona brygady. Dziś, 21 BSP jest największa brygadą w kraju i podlega bezpośrednio pod Dowódcę Wojsk Lądowych. Brygada posiada w swoich szeregach 10 jednostek wojskowych dyslokowanych od Przemyśla po Kłodzko i liczy prawie 4500 żołnierzy. Obecnie dowódcą 21 Brygady Strzelców podhalańskich jest płk dypl. Wojciech Kucharski.
Tekst i zdjęcia: kpt. Konrad Radzik